ساحارادا جىلقى تۇياعى جەتكەن جەرگە، مەنىڭ دە ەر - تۇرمانىم بارار بىرگە

انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ٴتىلشىسى جاڭ تيڭ

　　4 ـ ايدىڭ 17 ـ كۇنى تۇستەن كەيىن جىلىمىق كۇن ساۋلەسى تەرەزەدەن ٴوتىپ، بۋرىلتوعاي اۋدانى كوكاعاش اۋىلى كوكجورعا قىستاعىنىڭ تۇرعىنى تولقىنجار قۇماردىڭ 40 شارشى مەترلىك ەر ـ تۇرمان جاساۋ شەبەرحاناسىنىڭ ىشىنە توگىلىپ تۇردى. بولمە ىشىنە دەن قويا جاسالعان ەر ـ تۇرمان، قامشى رەتتى ٴتىزىپ قويىلىپتى.

　　”ادامنىڭ كوركى كيىم، اتتىڭ كوركى ەر ـ تۇرمان“، ٴساندى ەر ـ تۇرمان مەن قامشى مالشىلاردىڭ جىلقىعا دەگەن تەرەڭ سۇيىسپەنشىلىگىن ايگىلەپ تۇرادى. تاياۋ جىلدارى جەرگىلىكتى ورىننىڭ جىلقى شارۋاشىلىعى مەن ساياحات كاسىبىنىڭ جەدەل دامۋىنا ىلەسە، ات ابزەلدەرىنىڭ بازارداعى قاجەتى كۇن ساناپ ارتتى. ال تولقىنجار بولسا كىشكەنتايىنان باستاپ ات ابزەلدەرىن جاساۋمەن مىقتاپ اينالىسقان، بۇگىنگى كۇندە مۇنداعى ساۋدا ورايىن قىراعىلىقپەن بايقاي ٴبىلدى.

　　بيىل 44 جاستاعى تولقىنجار بۇل قولونەردى كىشكەنتاي كەزىندە اكەسىنە ىلەسىپ ٴجۇرىپ ۇيرەنگەن بولاتىن. ”سول كەزدەردە اكەمە ىلەسىپ ەر شاۋىپ، تەرى يلەيتىنمىن“. ول جۇرەلەي وتىرىپ مايدالانا كەپتىرىلگەن سيىر تەرىسىن يشارالاي كورسەتىپ بىلاي دەدى: ”ەر اتتىڭ ارقاسىنا جابىسىپ تۇراتىندىقتان، اعاشى مايدا بولۋ كەرەك، ەكى ەلى قالىڭدىقتا شاۋىپ الىپ، سۇرگىمەن اقىرىن ـ اقىرىن سۇرگىلەپ دوعا پىشىنگە كەلتىرەمىز“.

　　ٴبىر ەردى جاساۋعا 10 شاقتى كۇن ۋاقىت كەتەدى. اعاشىن پىشىندەپ العان سوڭ ورنەك سالامىز، سيىردىڭ تەرىسىن شايعا سالىپ قايتا ـ قايتا يلەيمىز، ساپاسىنا كەپىلدىك ەتۋ ٴۇشىن سيىردىڭ تەرىسىن سارى مايمەن جانە قويدىڭ قۇيرىق مايىمەن قايتا ـ قايتا مايلايمىز، ٴتىپتى، ەردىڭ ٴاربىر تال شەگەسىن دە ٴوزىم سوعامىن. ”بۇرىن وسىنىڭ ٴبارىن اۋرە كورەتىن ەدىم، ەردىڭ اتتىڭ ارقاسىنا باتقان ـ باتپاعانىن مالشىلار مىنگەننەن ـ اق بايقايتىندىعىن ەندى ٴبىلدىم“، ـ دەيدى تولقىنجار.

　　تولقىنجار 22 جاسىنان باستاپ ٴوز الدىنا ات ابزەلدەرىن جاساي باستاعان ەكەن. تاجىريبەسىنىڭ مولايۋى مەن ونەرىنىڭ ۇشتالۋىنا ىلەسە، باقتاشىلىققا، بايگەگە ىستەتىلەتىن قامشى جاساي باستايدى. ماتەريال تاڭداۋ، وڭدەۋ، كەپتىرۋ، ٴورۋ، شەگەلەۋ... ٴاربىر جۇمىس تارتىبىندە ول تۇگەلدەي ٴمىنسىز شىعارۋعا كۇش سالادى. جارامدى تەرى جانە اعاش ماتەريالدارىن تابۋ ٴۇشىن ول ۇنەمى جول ازابىن شەگە ٴجۇرىپ، تۇس ـ تۇسقا بارىپ ىزدەيدى. ول جارامدى ماتەريال ساپالى ات ابزەلدەرىن جاساۋدىڭ نەگىزى ەكەندىگىن ابدەن بىلەتىن. وڭدەۋ بارىسىندا ول بار زەيىنىن سالىپ، ٴوزىنىڭ ۇزاق جىلدىق جيناعان تاجىريبەسىنە جانە ىسىلعان شەبەرلىگىنە سۇيەنىپ، بولەك ـ بولەك ماتەريالداردى ٴساندى ەر ـ تۇرمانعا اينالدىرادى. سونىمەن بىرگە ول جاڭالىق اشۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن دا جەتە ٴبىلىپ، ٴداستۇرلى تەحنولوگيا نەگىزىندە وسى زامانعى جوبالاۋ ۇستانىمى مەن جاساۋ تەحنولوگياسىن توعىستىرىپ، ەر ـ تۇرماندى بەرىك، شىدامدى ەتۋمەن بىرگە، اناعۇرلىم ٴساندى، جايلى ەتىپ جاسادى.

　　بۇگىنگى كۇندە تولقىنجار بۋرىلتوعاي اۋدانىنداعى، اۋەلى، التاي ايماعىنداعى مالشىلاردىڭ اۋزىنا ىلىنگەن شەبەر ات ابزەلدەرىن جاساۋشىعا اينالدى. ول جاساعان قامشىلاردىڭ باعاسى 60 - 50 يۋاننان 400 - 300 يۋانعا دەيىن بارادى، ارزانىراق ەر ـ تۇرمانى 2000 يۋان، قىمباتىراعى 4000 يۋاننان اسادى. بيىل جىل باسىنان بەرى، ول جاساعان 150 ەر قىسقا عانا 3 ايدىڭ ىشىندە تۇگەلدەي ساتىلىپ كەتتى.

　　بولاشاق جوسپارىن سۇراعانىمىزدا تولقىنجار كۇلە سويلەپ: ”تەك اتقا ٴمىنۋدى جاقسى كورەتىن ادام بولسا بولعانى، مەن ات ابزەلدەرىن جاساۋدى توقتاتپايمىن. مەن ٴاربىر شاباندوزدىڭ ٴوز كوڭىلىنەن شىعاتىن ەر ـ تۇرمانى مەن قامشىسى بولۋىن تىلەر ەدىم“، ـ دەدى.

　　زات سورەسىندە سۋ جاڭا ەر ـ تۇرماندار قاباتتالا جيناۋلى تۇر، الدا جەر ـ جەرگە جولدانادى ەكەن. تولقىنجار ماڭداي تەرىن ٴسۇرتىپ، جۇمىس ورنىنا وتىردى. اعاشتى ارالاعان ٴۇن كوتەرىلدى، ول باسەڭ ۇنمەن: ”ساحارادا جىلقى تۇياعى جەتكەن جەرگە، مەنىڭ دە ەر - تۇرمانىم بارار بىرگە“، ـ دەدى.