تاسىمالداۋ ونىمدىلىگى %333.33 جوعارىلادى
انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ٴتىلشىسى يۇي جياڭيان
6 ـ ايدىڭ 3 ـ كۇنى بۇيرىق بەرىلىسىمەن، مەملەكەتتىك ەنەرگيا توبى حيشان اشىق كومىر كەنىنىڭ قىزمەتكەرى اشىق كومىر كەننىڭ ايىرىپ جارتىلاي تۇتاستىرۋ جۇيەسىن اشقاندا، كەن شۇڭقىرىنىڭ استىنداعى ۇساقتاۋ پۋنكتى، جەتكىزۋ تاسپاسى سياقتىلار دا رەتىمەن ىسكە قوسىلىپ، الدىمەن كومىر قاباتىنىڭ بەتىندەگى توپىراق پەن تاۋ جىنىسىن ايىرىپ ۇساقتاعان سوڭ، تاسپامەن توپىراق شىعارۋ الاڭىنا باياۋ جەتكىزدى، كومىر بەتى اشىلعاننان كەيىن قازۋعا مۇمكىندىك جاسالادى.
بۇل جۇيە شينجياڭعا سانشي ولكەسىنەن كوشىرىلىپ اكەلىنگەن، بۇدان بۇرىن سانشي ولكەسىنىڭ شوجوۋ قالاسىنداعى جۇڭمەي پيڭشو توبى شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ شىعىس اشىق كەنىنە ورناتىلعان، 3 جىل جۇمىس جۇرگىزگەننەن كەيىن، كومىر كەننىڭ توپىراق شىعارۋ كەڭىستىگى تارايىپ، ”اياق ـ قولىن“ جازا الماعاندىقتان ىستەتۋدەن توقتاتىلىپ، كەن اۋماعىنداعى ”ۇيقىداعى الىپ ايداعارعا“ اينالعان ەدى.
شينجياڭداعى اشىق كومىر كەندەردىڭ بارىندە جەكە كەن كولەمى زور بولۋ، ايىرىلعان زاتتار شىعارىلاتىن جەر جەتكىلىكتى بولۋ سياقتى ەرەكشەلىكتەر بار، سانشيدەگى كەن اۋماقتارىنا سالىستىرعاندا، كولەمدى ۇزدىكسىز تاسىمالداۋ جۇيەسىنىڭ ۇزاق پەريودتى جۇمىس جۇرگىزۋىنە تىپتەن ۇيلەسەدى. 2023 ـ جىلى 12 ـ ايدا جۇڭمەي قۇرىلىس ورناتۋ ينجەنەرياسى توبى شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ شينجياڭ بولىمشە سەرىكتەستىگى ونى شينجياڭعا كوشىرۋدى ۇيعارىپ، توقسۇن اۋدانىنداعى حيشان اشىق كومىر كەنىنە ورناتقان بولاتىن.
بۇل جۇيە بەينە ٴبىر ”كەن قازاتىن الىپ ايداعارداي“ 6 كيلومەترلىك ۇزىندىقتا جاتقىزىلىپ، 5 تاسپانى تۇتاستىرىپ، كەن شۇڭقىرىنان ٴتۇسۋ بيىكتىك پارقى 100 مەتر كەلەتىن جەر بەتىنە دەيىن سوزىلىپ جاتادى.
”بۇل جۇيەنىڭ نەگىزگى جابدىقتارىنىڭ ٴبارى يمپورت ەتىلگەن، سىناقتان وتكىزىلىپ جۇمىس جۇرگىزگەننەن كەيىن، تىزگىندەۋ جيىلىك تۇرلەندىرگىشى، ۇساتۋ ماشيناسى قوزعالتقىشى سياقتىلاردان ىلعي كىنارات شىعا بەرەتىندىگىن بايقاپ، اۋەلگى زاۆودىمەن بايلانىس جاساپ وندىرۋدەن توقتاتىلعاندىعىن بىلگەن سوڭ، ٴبىز ەلىمىزدە وندىرۋگە وزگەرتۋگە كۇش سالدىق“، ـ دەدى جۇڭمەي قۇرىلىس ورناتۋ ينجەنەرياسى توبى شەكتى سەرىكتەستىگى شينجياڭ بولىمشە سەرىكتەستىگى ينجەنەريا ٴبولىمىنىڭ تەحنيگى لۇڭ تىڭ ٴتۇسىندىرىپ.
حيشان كومىر كەنى تاۋ جىنىسىنىڭ قاتتىلىعى شوجوۋ قالاسى شىعىس اشىق كومىر كەنىندەگى ايىرىلعان زاتتاردان جوعارى بولعاندىقتان، اۋەلگى ۇساتۋ ماشيناسىنىڭ ٴتىستى باسىنىڭ مۇنداي قاتتى تاستاردى ”ۇساتۋى“ قيىن ەدى. سىناقتان كەيىن ۇيكەلىسكە توزىمدىلىگى ٴتىپتى دە جاقسى ەلىمىزدە وندىرىلگەن نيكەل ـ حروم ـ موليبدەندى قورىتپا ٴتىستى باسى اۋىستىرىلدى.
ەلىمىزدە وندىرۋگە وزگەرتۋ تەك ”جابدىق اۋىستىرۋ“ عانا ەمەس، ونان دا ماڭىزدىسى، ”تەحنولوگيانى كۇشەيتۋ، ولشەمدى جوعارىلاتۋ، دەڭگەيىن جوعارىلاتۋدى جەبەۋ“ بولىپ تابىلادى. ”وزگەرتۋ مازمۇنى يمپورت ەتىلگەن جابدىقتىڭ ورنىنا ەلىمىزدە وندىرىلگەنىن اۋىستىرۋ، شەتەل جۇمساق بولشەكتەرىنىڭ ورنىنا ەلىمىز دەربەس وندىرگەندى اۋىستىرۋ، اۋەلگى قۇرىلعىنى ساپالىلاندىرىپ، دەڭگەيىن كوتەرۋ سياقتىلاردى قامتيدى، ەڭ سوڭىندا 62 قاتتى بولشەك جابدىعى، 3 جۇمساق بولشەك باعدارلاماسى بۇكىلدەي اۋىستىرىلدى“، ـ دەدى جۇڭمەي قۇرىلىس ورناتۋ ينجەنەرياسى توبى شەكتى سەرىكتەستىگى شينجياڭ بولىمشە سەرىكتەستىگى پارتكومىنىڭ مۇشەسى، ورىنباسار باس ديرەكتور سۇن شۇيچۇن.
”قازىر بۇل جۇيە 40 نەشە كۇن ورنىقتى جۇمىس جۇرگىزىپ، ٴار كۇنگى ماتەريال الىپ شىعۋ مولشەرى 30 مىڭ تەكشەمەتردەن استام بولدى“. جۇڭمەي قۇرىلىس ورناتۋ ينجەنەرياسى توبى شەكتى سەرىكتەستىگى شينجياڭ بولىمشە سەرىكتەستىگى پارتكومىنىڭ ورىنباسار شۋجيى، باس ديرەكتور سۇڭ يۇنلۇڭ بىلاي دەدى: ەلىمىزدە وندىرىلگەن ەتىپ وزگەرتۋ ارقىلى سانشيدە بوس تۇرعان ”كەن قازاتىن الىپ ايداعار“ شينجياڭدا تىڭ تىنىسقا يە بولدى.
ساندى مالىمەتتەردە كورسەتىلۋىنشە، جۇكتى ٴوزى تۇسىرەتىن اۆتوكولىككە سالىستىرعاندا، بۇل جۇيە تاسىمالداۋ ونىمدىلىگىن %333.33 جوعارىلاتادى. بۇل جۇكتى ٴوزى تۇسىرەتىن 298 اۆتوكولىكتى اۋىستىرۋمەن بارابار، جىلىنا 7 ميلليون ليتردەن استام ديزەل ۇنەمدەيدى.
جۇڭگو كومىر قۇرىلىس قوعامى مامانداردى ۇيىمداستىرىپ باعالاعان سوڭ بىلاي دەپ قارادى: جۇڭمەي قۇرىلىس ورناتۋ ينجەنەرياسى توبى شەكتى سەرىكتەستىگى شينجياڭ بولىمشە سەرىكتەستىگى ورىنداعان «اشىق كومىر كەن ۇساتۋ پۋنكتىندە الىس ارالىقتاعى جابدىقتاردى جىلجىتۋ بويىنشا جالپىلىق جاڭالاۋ تەحنولوگياسى» نىسانى حالىقارالىق وزىق ورەگە جەتتى، «اشىق كومىر كەن ۇساتۋ پۋنكتىندە الىس ارالىقتاعى جابدىقتاردى جىلجىتۋ بويىنشا جالپىلىق جاڭالاۋ ٴادىسىنىڭ» تەحنولوگياسى وزىق، مانەرلەۋ شەبەرلىگى ۇيلەسىمدى بولعاندىقتان، اۋەلگى جابدىقتىڭ ٴوندىرىس قۋاتىن جوعارىلاتتى، ٴبىرشاما جاقسى جالپىلاستىرۋ، قولدانۋ قۇنى بار.
