تيانشان تورى   ›   ۇيرەنۋ   ›   نازاريا

جاراسىمدى كارتينا تيانشاننىڭ تۇستىگى مەن تەرىستىگىندە كەسكىندەلدى

  − باس شۋجي شينجياڭدا قىزمەت تەكسەرگەن كەزدە بارعان جەرلەرگە قايتا ساپار (4)

  ميھىرگۇل عۇپۇر، يۋە يانيۇن

  التىن كۇز قازان ايى، تاۋ - وزەن، بايتاق دالا مىڭ بوياۋمەن قۇلپىردى.

  تيانشاننىڭ تۇستىگى مەن تەرىستىگىندەگى ءار ۇلت كادر - جۇرتشىلىعى پارتيا 19 - قۇرىلتايىنىڭ جەڭىسپەن اشىلعاندىعىن شاتتىقپەن تويلادى، ولار باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقىنا دەگەن كوڭىل ءبولۋى مەن قامقورلىعىن ونان ارمان جۇرەك تۇكپىرلەرىنە ۇيالاتتى.

  3 جىلدىڭ الدىنداعى 27 - ساۋىردەن 30 - ساۋىرگە دەيىن باس شۋجي شي جينپيڭ شينجياڭعا كەلىپ قىزمەت تەكسەرىپ، قاربالاس ساپارىنان ارنايى ۋاقىت شىعارىپ، مەشىتكە بارىپ، ءدىني قايراتكەرلەردىڭ ۋاكىلدەرىمەن اڭگىمە وتكىزدى، بۇل اۆتونوميالى رايونىمىزدىڭ ءدىن سالاسىنداعى قايراتكەرلەر مەن دىنگە سەنەتىن بۇقاراعا ايرىقشا مەيىر سيلادى.

  3 جىلدان بەرى، بۇكىل رايونىمىزداعىلار باس شۋجيدىڭ تاپسىرماسىن ەستە بەرىك ساقتاپ، پارتيانىڭ ءدىن قىزمەتى جونىندەگى نەگىزگى باعىتىن جاپپاي دايەكتىلەندىرىپ، ءدىندى سوتسياليستىك قوعامعا سايكەسۋگە بەلسەنە جەتەكتەدى، دىنگە سەنەتىن ءار ۇلت بۇقاراسى جارقىن ءومىردى اناعۇرلىم قاستەرلەپ، تيانشاننىڭ تۇستىگى مەن تەرىستىگىندە تىنىش، ىنتىماقتى، جاراسىمدى كارتينا كەسكىندەلدى.

ىقىلاستى ءۇمىتتى اقتاپ، دۇرىس سەنىم، دۇرىس ارەكەتكە جەتەكتەدى

  17 - قازان تۇستەن بۇرىن ءتىلشى ءۇرىمجى قالاسىنداعى جەڭىس جولى مەن يان - ان جولىنىڭ قيىلىسار جەرىندەگى نوعاي مەشىتىنە بارىپ، 120 جىلدىق تاريحى بار بۇل مەشىتتىڭ الدىنداعى الاڭنىڭ شىت جاڭا قايتا جاسالعانىن، ەلەكتروندىق ەكراننان تەلەحابارلار بەرىلىپ جاتقانىن كوردى.

  «مەشىت ىشىندە دارەت ءۇيى بار، ول تاۋلىك بويى جىلى سۋمەن قامدالادى، پارتيا مەن مەملەكەتتىڭ دىنگە سەنەتىن بۇقاراعا قامقورلىعى مىنە وسىنداي ۇساق دەتالداردان كورىنىس بەرىپ جاتىر»، - دەدى مەشىت يمامى مۇحتارام شەرىپجان. ول ءتىلشىنى ەرتىپ ارالاتىپ، 3 جىلدىڭ الدىندا باس شۋجي شي جينپيڭ وسىندا كەلگەن كەزدەگى جاعدايدى تەرەڭ سەزىممەن ەسكە الدى −

  2014 - جىلى 30 - ءساۋىر تۇستەن بۇرىن ساعات 9دان 30 مينۋتتا باس شۋجي شي جينپيڭ ءىسلام ءدىنىنىڭ ادەبى بويىنشا، مەشىتكە اياق كيىمىن شەشىپ كىردى. «قاي جىلى سالىنعان؟»، «مۇندا قانشا ادام ناماز وقي الادى؟»، «ءبىر رەتتە قانشا ۋاقىت ۋاعىز ايتىلادى؟»، «مۇندا كەلەتىن شەتەلدىك قوناقتار كوپ پە؟»... باس شۋجي مەشىتتەگى ءدىن قىزمەتكەرلەرىمەن ىقىلاستى تۇردە اڭگىمەلەسىپ، مەشىتتىڭ وتكەنىمەن جانە قازىرگىسىمەن تانىستى.

  3 جىل وتسە دە باس شۋجيدىڭ ىقىلاستى سوزدەرى مۇحتارام شەرىپجاننىڭ قۇلاعىنىڭ تۇبىندە ءالى جاڭعىرىپ تۇر. مەشىت باسقارۋ القاسىنىڭ باستىعىنىڭ سول كەزدە باس شۋجيگە ايتقان ءسوزى دە كۇنى كەشەگىندەي ونىڭ ەسىندە: «ءسىز الاڭسىز بولىڭىز، ءبىز مەشىتتى ءتىپتى دە جاقسى باسقارۋعا قۇلشىنامىز». «بۇل مەنىڭ دە جۇرەك ءسوزىم»، - دەدى مۇحتارام شەرىپجان.

  ءدىني قايراتكەرلەردىڭ ۋاكىلدەرىمەن اڭگىمە وتكىزگەن كەزدە، باس شۋجي ءدىني قايراتكەرلەردىڭ ۋاكىلدەرىنە ىقىلاستى ءۇمىت ارتتى، ول شينجياڭنىڭ ءدىن سالاسىنداعى قالىڭ قايراتكەرلەردىڭ، ءسوز جوق، اقيقاتتى تەرەڭ تانيتىنىنا، تۇرعىنى بەرىك ساقتايتىنىنا، وزدەرىنىڭ جاۋاپكەرشىلىگىن تياناق ەتىپ، وتان مەن شينجياڭنىڭ رەفورما، دامۋ، ورنىقتىلىق ىستەرى ءۇشىن تىڭ ۇلەس قوساتىنىنا سەنەتىنىن ءبىلدىردى.

  3 جىلدان بەرى، مۇحتارام شەرىپجان باس شۋجيدىڭ ءۇمىتىن قاشاندا ەسىندە بەرىك ساقتاپ، ءىسلام ءدىنىنىڭ ءمورال - ادەپ، دۇرىس سەنىم، دۇرىس ارەكەت سياقتى جاقتارداعى بىلىمدەرىنەن بەلسەندىلىكپەن لەكسيا ۇيىمداستىرىپ، قاشقار، حوتان، اقسۋ سياقتى جەرلەردى ارالاپ، 200 رەتتەن استام لەكسيا سويلەدى. اۆتونوميالى رايونىمىزدىڭ ءدىن سالاسىنداعى قالىڭ قايراتكەرلەر باس شۋجيدىڭ ىقىلاستى ءۇمىتىن قاشاندا كوكەيدە بەرىك ساقتاپ، ءدىندى سوتسياليستىك قوعامعا سايكەسۋگە بەلسەنە جەتەكتەپ، دىنگە سەنەتىن ءار ۇلت بۇقاراسىنا «ورتا جولدان اۋىتقىماي، دۇرىس سەنىمدى اسقاقتاتىپ، شينجياڭنىڭ ۇلتتار ىنتىماعى مەن ءدىن جاراسىمدىلىعىن باتىل قورعايىق» اتتى ۇندەۋ حات جاريالاپ، شينجياڭنىڭ قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىعىن جەبەۋ ءۇشىن بەلسەندى رول اتقاردى.

  پارتيا مەن ۇكىمەتتىڭ دىنگە سەنەتىن بۇقارامەن بايلانىس جاسايتىن كوپىرى جانە دانەكەرى بولا ءبىلدى

  سۇحبات الۋ ءۇشىن ءتىلشى جۇڭگو ءىسلام ءدىنى قوعامىنىڭ ورىنباسار باستىعى، ءۇرىمجى تيانشان رايونى اق مەشىتتىڭ يمامى ابدۇشۇكىر راحمەتوللامەن حابارلاسقان كەزدە، ول ورتالىق سوتسياليزم ينستيتۋتىنىڭ شينجياڭدىق ۇزدىك ورتا، جاس بۋىن وتانشىل ءدىني قايراتكەرلەر كۋرسىندا وقىپ جاتىر ەكەن.

  3 جىلدىڭ الدىنداعى 30 - ساۋىردە باس شۋجي ۇرىمجىدە شينجياڭداعى ءدىني قايراتكەرلەردىڭ 20 ۋاكىلىمەن اڭگىمەلەسكەن كەزدە، ابدۇشۇكىر راحمەتوللا دا سول ۋاكىلدەردىڭ اراسىندا بولدى. باس شۋجيدىڭ ءار ءسوزى، ءار سويلەمى ونىڭ ەسىنەن اركەز كوتەرىلگەن جوق: «ءبىز شينجياڭدى ونان ارى كوركەيتىپ، شينجياڭداعى ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ تۇرمىسىن ونان ارى جاقسارتا ءتۇسۋىمىز كەرەك، شينجياڭدى بىلىقپالىقتىڭ، كەرى شەگىنۋدىڭ قۇيىنا باتىرماۋىمىز كەرەك. بۇل پارتيا مەن مەملەكەتتىڭ جاۋاپكەرلىگى، سونداي - اق شينجياڭداعى قالىڭ ءدىني قايراتكەرلەردىڭ دە جاۋاپكەرلىگى». ابدۇشۇكىر بىلاي دەدى: باس شۋجي شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقىنىڭ جاقسى تۇرمىس كەشىرۋىنە مۇمكىندىك جاساۋدى ايتتى، وتانشىل ءدىني قايراتكەر رەتىندە، ءبىزدىڭ پارتيا مەن ۇكىمەتتىڭ دىنگە سەنەتىن بۇقارامەن بايلانىس جاسايتىن كوپىرى جانە دانەكەرى بولاتىن، دىنگە سەنەتىن بۇقارانىڭ اقىل - پاراساتى مەن كۇش - قۋاتىن ءوندىرىستى دامىتۋعا، ەڭبەكپەن بايۋعا، تۇرمىس دەڭگەيىن جوعارىلاتۋعا جەتەكتەيتىن جاۋاپكەرلىگىمىز جانە بورىشىمىز بار.

  ول تەلەفوندا تىلشىگە بىلاي دەدى: 4 ايلىق كۋرس اياقتاعان سوڭ، مەن دەرەۋ شينجياڭعا قايتىپ، باسقا دا وتانشىل ءدىني قايراتكەرلەردىڭ ۋاكىلدەرىمەن بىرگە لەكسياشىلار توبىن ۇيىمداستىرىپ، نەگىزگى ساتىعا بارىپ، دىنگە سەنەتىن قالىڭ بۇقاراعا پارتيانىڭ ءۇنىن جەتكىزىپ، پارتيانىڭ جاقسى ساياساتتارىن ۇگىتتەيمىن. بۇل باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ شينجياڭداعى دىنگە سەنەتىن قايراتكەرلەرگە قويعان تالابى، مەن مۇنى ءارقاشان ەسىمدە بەرىك ساقتاپ، ناقتى ارەكەتىم ارقىلى جۇزەگە اسىرامىن.

  «ىنتىماق، جاراسىمدىلىق گۇلىنىڭ» قۇلپىرا شەشەك اتۋىنا مۇمكىندىك جاسادى

  16 - قازاندا ءۇرىمجى ەكونوميكالىق - تەحنيكالىق اشۋ رايونى (تۋتۇنحى رايونى) باينياۋحۋ جاڭا رايونىنداعى 100 مىڭ شارشى مەتر اۋماقتى الىپ جاتقان شينجياڭ ءىسلام ءدىنى ينستيتۋتىنىڭ جاڭا مەكتەبى رايونى پايدالانۋعا بەرىلدى، تيانشاننىڭ تۇستىگى مەن تەرىستىگىنەن كەلگەن 200دەن استام جاس ءدىن قىزمەتكەرى وسى ارادا جاڭا ۇيرەنۋ تۇرمىسىن باستادى.

  3 جىلدىڭ الدىندا باس شۋجي شي جينپيڭ شينجياڭدا قىزمەت تەكسەرگەن كەزدە، بۇل جاڭا مەكتەپ رايونىن سالۋ ءالى دە ويلاستىرىلۋ ۇستىندە ەدى. باس شۋجي شي جينپيڭ بۇكىل شينجياڭداعى ءدىني قايراتكەرلەردىڭ ۋاكىلدەرىمەن اڭگىمەلەسكەن كەزدە، اڭگىمە ماجىلىسكە قاتىناسقان جۇڭگو ءىسلام ءدىنى قوعامىنىڭ ورىنباسار باستىعى، شينجياڭ ءىسلام ءدىنى ينستيتۋتىنىڭ باستىعى ابدۇراحىپ تۇمۇرنياز باس شۋجيگە ينستيتۋتتى كوشىرۋ، كەڭەيتىپ سالۋ جاعدايىنان مالىمەت بەردى.

  «ورتالىق قازىنا 258 ميلليون يۋان قارجى ءبولىپ، شينجياڭ ءىسلام ءدىنى ينستيتۋتىن كوشىرىپ، كەڭەيتىپ سالۋعا جۇمسادى. قىسقا عانا 3 جىلدا جاڭا مەكتەپ رايونى پايدالانۋعا بەرىلدى. شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ شينجياڭداعى ءدىن قىزمەتىنە كوڭىل ءبولۋى جانە قامقورلىق جاساۋى بىزگە مەيىر باعىشتادى»، - دەدى ابدۇراحىپ تۇمۇرنياز.

  «باس شۋجيدىڭ شىنايى قامقورلىعى مەن ىقىلاستى تاپسىرماسى بۇكىل شينجياڭداعى قالىڭ وتانشىل ءدىني قايراتكەرلەر مەن ءار ۇلت جۇرتشىلىعىنىڭ جۇرەگىنە مەيىر توكتى. قازىر اۆتونوميالى رايونىمىزداعى بارشا ءدىني قايراتكەرلەر مەن دىنگە سەنەتىن بۇقارا پارتيا مەن ۇكىمەتتىڭ توڭىرەگىنە تىعىز ىنتىماقتاسىپ، دامۋعا تالپىنىپ، بايۋعا قۇلشىنۋدا، كوپتەگەن وتانشىل ءدىني قايراتكەرلەر ەڭبەكپەن بايۋدىڭ ءبىرىنشى شەبىندە اتوي سالىپ، ءوزىنىڭ ارەكەتىمەن ەڭبەكتى داڭقتى دەپ بىلەتىن، بايۋدى داڭق دەپ بىلەتىن، عىلىم - تەحنيكانى قاستەرلەيتىن تاماشا ستيلدى امالياتتا ايگىلەۋدە، دىنگە سەنەتىن ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ تۇرمىسى كۇننەن - كۇنگە جاقسارىپ كەلەدى»، - دەدى اۆتونوميالى رايوندىق ۇلت ىستەرى كوميتەتىنىڭ (ءدىن ىستەرى مەكەمەسى) ورىنباسار مەڭگەرۋشىسى (ورىنباسار مەكەمە باستىعى) ما جين.
 3 جىلدان بەرى، اۆتونوميالى رايونىمىزدا جوعارىدان تومەنگە دەيىن باس شۋجيدىڭ تاپسىرماسىن ەستە بەرىك ساقتاپ، ءدىن قىزمەتىن تىڭعىلىقتى ىستەپ، كوپتەگەن شارالار بەلگىلەپ، ءدىن جاراسىمدىلىعىن جەبەدى، ءدىن قىزمەتىندە تاتۋ - ءتاتتى، جاراسىمدى جاڭا جاعداي جارىققا شىقتى، «ىنتىماق، جاراسىمدىلىق گۇلى» تيانشاننىڭ تۇستىگى مەن تەرىستىگىندە جاپپاي شەشەك اتتى.

جاۋاپتى رەداكتور : سايراش تۇرارجان قىزى

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.

  • وسى كەزەكتى جۇڭگو − ازيا - ەۆروپا كورمەسى تۇڭعىش رەت نەگىزگى قوناق ولكەلەردى بەلگىلەدى
  • تاپسىرىس ونىمدەردى جەدەل ءوندىرىپ، قامداۋدى قامتاماسىز ەتتى
  • جىلدىق مىندەتتى ءساتتى ورىنداۋعا شىنايى كەپىلدىك ەتتى
  • شينجياڭ جۇڭتاي توبى دۇنيە جۇزىندەگى 500 قۋاتتى كاسىپورىن قاتارىنا ءوتتى
  • جەل - جارىق ەنەرگياسى ءوزارا تولىقتىردى