تۇرمىس ورەسىنىڭ جوعارىلاۋىنا بايلانىستى دەنساۋلىق اقاۋسىزدىعى ادامداردىڭ كوڭىل بولەتىن تاقىرىبىنا اينالدى. قانداي تاعامدار اقاۋسىز تاعام تۇرىنە جاتادى؟ تۇرمىستا قانداي اۋرۋدان ساقتانۋ كەرەك؟ مىنە، بۇل قازىرگى قوعامدا كوپشىلىكتىڭ كوڭىل بولەتىن تۇيىنىنە اينالدى. تومەندە قىس مەزگىلىندە دەنساۋلىقتى كۇتىمدەۋ جونىندە توقتالامىز.
قول–اياقتى قالاي جىلى ۇستاۋ كەرەك؟
كوكتەم، جاز، كۇز مەزگىلىندە قول–اياق جىلى جۇرگەنىمەن قىس ماۋسىمىندا نەلىكتەن مۇزداپ تۇرادى؟ شانشي جۇڭگوشا ەمدەۋ ينستيتۋتىنا قاراستى شيپاحانانىڭ ايەلدەر ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشى دارىگەرى لي حۇڭ بىلاي دەيدى: قازىرگى زامان دارىگەرلىك عىلىمى تۇرعىسىنان ايتقاندا، باسىم كوپ ادامدا بولاتىن قىس كۇندەرى قول–اياق مۇزداۋ قالىپتى فيزيولوگيالىق قۇبىلىس سانالادى، ويتكەنى تەمپەراتۋرا تومەندەگەن سايىن قان تامىر تارايىپ، قان اينالىسى باياۋ بولادى، ساۋساعىمىزدىڭ ۇشى، اياعىمىزدىڭ باسى سياقتى بۋىنداردا قاننىڭ اينالىسى توسالعىعا ۇشىراپ، شەتكى جۇيكەنىڭ (نەرۆ) قىزمەتى جاقسى بولمايدى.
ياعني تەمپەراتۋرا تومەندەگەندە دەنە سۋىقتى سەزىنەدى، دەنەمىزدەگى ەڭ ماڭىزدى مۇشەلەردى سۋىقتان قورعاۋدا تەرىمىزدىڭ سەرپىمدىلىگىن رەتكە تۇسىرە ءبىلۋىمىز كەرەك، تەرى تۇتىكشەلەرىنىڭ بىتەلۋى قاندى جۇرەك، وكپە سياقتى نەگىزگى مۇشەلەرگە جىبەرىپ، وسى مۇشەلەردىڭ سۋىق ورتادا جىلۋلىقتى ساقتاۋىن كەپىلدەندىرەدى. مىنە وسىلايشا قول–اياقتىڭ قان اينالىسى ازايىپ، ادامداردىڭ قول–اياعى مۇزداپ تۇراتىن بولادى. جۇڭگوشا شيپاگەرلىك تۇرعىسىنان ايتقاندا، قىس مەزگىلىندە قول–اياقتىڭ مۇزداۋى دەنە قۋاتتىڭ السىرەۋىمەن، قان ازدىقپەن قاتىستى بولادى، ايەلدەردە كوپ كورىلەدى. لي حۇڭ بىلاي دەيدى: ەگەر كيىمدى قانشا قالىڭ كيسە دە قول–اياق جىلىنباسا، مىنە، بۇل دەنە قۋاتتىڭ ەڭ اۋىر دارەجەدە تومەندەگەندىگىنەن بەلگى بەرەدى. دەنە قۋات جوعارى بولسا دەنە مۇشەلەر مۇزدامايدى، ەگەر دەنە قۋات ءالسىز بولسا، قول–اياق مۇزداپ تۇرادى، سوندىقتان دەنە قۋاتتى ارتتىرۋعا كوڭىل ءبولۋ كەرەك.
حانزۋشادان اۋدارعان: جاينا دالاباي قىزى
