قاقاعان قىس ماۋسىمى كەلىسىمەن، تاڭەرتەڭ ويانىپ، توسەكتەن تۇرۋ ادامعا قيىن كەلەدى. گۋاڭجوۋ قالالىق 1-حالىق شيپاحاناسى نانشا شيپاحاناسى جۇڭگوشا شيپاگەرلىك ءبولىمىنىڭ ورىنباسار مەڭگەرۋشى ،جۇڭگوشا شيپاگەرى تاڭ لياڭنىڭ تانىستىرۋىنشا، كۇتىنۋ جاعىنان الىپ ايتقاندا، ادام تاڭەرتەڭ ۇيقىدان ويانعاندا، توسەكتەن باياۋ تۇرۋدىڭ نەگىزى بار. بۇدان تىس، توسەكتەن تۇرعاننان كەيىن، قانداي ارەكەت ىستەۋگەدە ءمان بەرگەن ءجون.
1. توسەكتەن تۇرۋ — اسىقپاڭىز
ەگەر ويانعاندا توسەكتەن اتىپ تۇرسا دەنەدەگى قان اينالىمى باياۋ بولعاندىقتان، ميعا وتتەگى جەتىسپەي باس اينالۋ، كوز بۇلدىراۋ قاتارلى جاعدايلار تۋىلۋى مۇمكىن. سوندىقتان، توسەكتەن اسىقپاي اياقتى سوزىپ، جۇرەك سوعۋىن اقىرىن تەزدەتىپ، باياۋ تۇرعانى ءجون. ەڭ جاقسىسى الدىمەن توسەك ۇستىندە جۇدىرىعىن قايتا-قايتا ءتۇيىپ اشىپ، قان جولدارىن ۇيقالاپ، وكشەنى كوتەرىپ، قول-اياقتىڭ شەتكى جۇيكەسىنىڭ قان اينالىمىن كۇشەيتۋى كەرەك
2. بەتى -قولدى جۋۋ — ءبىرىنشى ورىندا
بەتى -قولدى جۋعاندا، ىستىق سۋ مەن سۋىق سۋدى الماستىرىپ جۋسا، باستاعى قان اينالىمىن جاقسارتادى، جاندى جىگەرلەندىرەدى. ەسكەرتەر جايت، قۇلاق شەكە قاتارلى جەرلەدى كوبىرەك ۇيقالاپ تۇرسا، ءاجىم ءتۇسۋدىڭ الدىن الۋدان تىس، قۇرسامال اۋرۋىنا دا پايداسى بولارى حاق. سودان كەيىن اۋىزدى تازا شايقاپ، اۋىز قۋىسىنداعى باكتەريالاردى الاستاپ، تاماق جەۋگە ازىرلەنۋى كەرەك.
3. سۋ ءىشۋ — دەنەگە ۇيلەسىمدى بولۋ
ادامدار تاڭەرتەڭ توسەكتەن تۇرعاندا شولدەيدى، ءبىر تۇنگى ۇيقىدان كەيىن دەنەدەگى سۋ قۇرامىن تولىقتاۋ كەرەك. ونىڭ ۇستىنە سۋ ءىشۋ — اشقازان مەن ىشەكتىڭ جيرىلۋىن كۇشەيتىپ، دارەت شىعارۋعا كومەكتەسەدى، ادەتتە سۋدى جىلىمان كۇيدە ىشكەن جاقسى، ال تۇزدى سۋ، شاي، بال سۋى، جەمجەمىل قىزىل شەكەر سۋى، ليمون سۋى، كۇرەڭكەي الاقات شايى قاتارلىلاردى ءوز دەنە قۇرىلىمىنا نەگىزدەلىپ، ءىشۋ كەرەك. تاڭەرتەڭ تۇرا سالىپ، ءسۇت، جەمىس شىرىنى، كولا، كوفە قاتارلى ىشىمدىكتەردى ىشپەگەنى ءجون.
4. ارەكەت جاساۋ — كۇشەۋدىڭ قاجەتى جوق
توسەكتەن تۇرعاننان كەيىن، لايىقتى مولشەردە ارەكەت جاساۋ كەرەك، ويتكەنى ارەكەت — ءبىر جاقتان ادامنىڭ جىگەرىن كوتەرىپ، ءاربىر دەنە ورگاندارىنىڭ قۋاتىن اسىرىپ، عۇمىردى ۇزارتاسا؛ ەندى ءبىر جاقتان، اسقازان مەن ىشەكتىڭ جيرىلۋىن كۇشەيتىپ، دارەت ىعىستىرىپ شىعارۋعا كومەكتەسەدى.
5. دارەت شىعارۋ — جاقسى ادەت قالىپتاستىرۋ
تاڭەرتەڭ دارەتكە وتىرعاندا اسىعۋعا بولمايدى. تاڭ لياڭنىڭ ايتۋىنشا، دارەت قىستاعان سايىن باياۋ وتىرۋ كەرەك، ەگەر تەز ىعىستىرعاندا قۋىقتىڭ ءىشىءبىر جولدا بوساپ، تومەن قان قىسىمىن قالىپتاستىرىپ، ميعا مەزگىلدىك قان جەتىسپەيتىن جاعداي تۋىلىپ ،ەسىنەن تانۋ جاعدايى كورىلۋى مۇمكىن.
6. تاماقتانۋ — ەپتەپ - سەپتەۋگە بولمايدى
ٴبىر كۇنگى ٴۇش ۋاق تاماقتى دۇرىس جەۋدىڭ ەرەجەسى: تاڭەرتەڭگى استى جاقسى جەۋ، تۇسكى استى تويا جەۋ، كەشكى استى از جەۋ. تاڭەرتەڭگى اس ءبىر كۇنگى قىزمەتتىڭ تىرەگى بولادى، سوندىقتان، ۇزاق مەزگىل تاڭەرتەڭگى استى ىشپەسە بولمايدى، بۇلاي ىستەگەندە وتكە تاس بايلانۋ، اسقازان اۋرۋلارى جانە ازىقتىق جەتىسپەۋ قاتارلى اۋرۋلاردى كەلتىرىپ شىعارادى.
