تيانشان تورى   ›   ۇيرەنۋ   ›   نازاريا

قول ۇستاسا العا ىلگەرىلەپ، شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنىڭ دامۋىنىڭ تىڭ جورىعىن باستادى

− ءتوراعا شي جينپيڭنىڭ شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمى چيڭداۋ باسشىلار باس قوسۋىن باسقارعاندىعى ءارى جەلىلەس قيمىلدار وتكىزگەندىگى جونىندە

شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ تىلشىلەرى حو شياۋلۇڭ، لي جۇڭفا، ليۋ حۋا

  تولقىن قۋىپ جەلكەن جايدى.

  6 - ايدىڭ 9 -، 10 - كۇندەرى مەملەكەت ءتوراعاسى شي جينپيڭ جۇڭگونىڭ چيڭداۋ قالاسىندا شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنا مۇشە ەلدەر باسشىلارى القالار كەڭەسىنىڭ 18 - ءماجىلىسىن باسقاردى. قارسى الۋ قوناقاسى، شاعىن كەڭەس، كولەمدى كەڭەس، ەكى جاقتى كەزدەسۋلەر، ءۇش جاق كەڭەسى... نەبارى 2 كۇندە 20دان استام رەسمي ءىس - شارالار ءوتىپ، باس قوسۋدا جاپپاي ورتاق تانىم قالىپتاسىپ، مول جەتىستىككە قول جەتكىزىپ، شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىن تىڭ بەلەسكە كوتەرىلۋگە باستادى.

  دۇنيە جۇزىندە عاسىردا بولماعان زور وزگەرىسكە سايكەس، ءتوراعا شي جينپيڭ ەۆروپا - ازيانى تياناق ەتىپ، كۇللى جەر جۇزىنە نازار سالىپ، ماجىلىسكە قاتىسۋشى جاقتارمەن «شاڭحاي رۋحىن» كەڭەسىپ، جۇڭگو جوباسىن تىلگە الىپ، وڭىرلىك ىنتىماقتاستىقتى قاراستىرىپ، دامۋ جوباسىن جاساپ، دۇنيە جۇزىلىك دەڭگەيدەگى باسشىنىڭ وزىنە سەنگەن بايسالدىلىعى مەن جاۋاپكەرلىگىن ايگىلەدى.

  حۋاڭحاي تەڭىزىنىڭ بويى، فۋشان ءمۇيىسى. كورىنىسى كوز تارتقان «جەلكەندى قايىق مەكەنىندە» دارقاندىقتىڭ، باۋىرمالدىقتىڭ، ىنتىماقتاسىپ تەڭ يگىلىككە كەنەلۋدىڭ جويقىن كۇشى شارق ۇردى.

  بارلىعىن قۇشاعىنا العان دارقاندىق ءىرى ەلگە ءتان اشىق، باۋىرمالدىق پەيىلگە كۋا بولدى

  ءبىر جىلدىڭ الدىندا، شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنا مۇشە ەلدەر باسشىلارىنىڭ استاناداعى باس قوسۋىندا جۇڭگو بۇل ۇيىمنىڭ كەزەكتى ءتوراعالىق مىندەتىن وتكىزىپ الدى. چيڭداۋداعى باس قوسۋدىڭ دايىندىعى مەزگىلىندە، ءتوراعا شي جينپيڭ ءوزى قول قويعان شاقىرۋ حاتتارى مۇشە ەلدەردىڭ، باقىلاۋشى ەلدەردىڭ باسشىلارىنىڭ قولدارىنا جەتكىزىلدى.

  ۋاعدالاسقان ۋاقىتتا جەتىپ، يگى - جاقسىلار باس قوستى.

  6 - ايدىڭ 8 - كۇنىنەن 9 - كۇنى تۇستەن كەيىنگە دەيىن، چيڭداۋ ليۋتيڭ حالىقارالىق اۋەجايىنا ۇشاقتار ىلگەرىندى - كەيىندى كەلىپ قونىپ جاتتى. شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمى ەلدەرى باسشىلارى حۋاڭحاي تەڭىزىنىڭ بويىندا باس قوسىپ، ىنتىماقتاستىق، دامۋ جوسپارىن بىرگە اقىلداستى.

  «نيەتتەس ساپارلاسىڭ الىستان كەلسە، قۋانىپ قالمايسىڭ با؟»

  6 - ايدىڭ 9 - كۇنى كەشتە حالىقارالىق ءماجىلىس ورتالىعىنداعى قوناقاسى زالىندا «جايناعان ءومىر» اتتى الىپ نازىك سىزبا كوزدىڭ جاۋىن الادى.

  ءتوراعا شي جينپيڭ ءار ەلدەن كەلگەن سيلى قوناقتارمەن كۇلىمسىرەي قول الىسىپ، شۇيىركەلەسىپ، وتاعاسى ەلدىڭ ىزگى نيەتى مەن ىستىق پەيىلىن كورسەتتى.

  بۇل ءتوراعا شي جينپيڭنىڭ جۇڭگونىڭ مەملەكەت باسشىسى رەتىندە شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمى باسشىلار باس قوسۋىن تۇڭعىش رەت باسقارۋى. اراعا 6 جىلدى سالىپ، شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمى ءوزىنىڭ دۇنيەگە كەلگەن جەرىنە تاعى ورالدى. حالىقارالىق قوعام جاڭا داۋىرگە وتكەن جۇڭگونىڭ شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنا جاڭا قوزعاۋشى كۇش قوسۋىن شىن ىقىلاسپەن كۇتەدى.

  شاندۇڭنىڭ بايتاق دالاسىندا، كۇڭزى، مىڭزى مەكەنىندە گۋمانيتارلىق لەپ ەستى.

  «تاعلىمشىلدىق <اقيقات جۇزەگە اسقاندا، يگىلىگىن حالىق كورەدى> دەگەندى العا قويىپ، <ەل بىرلىگىن، ءبىر جاعادان باس، ءبىر جەڭنەن قول شىعارۋدى، كۇللى دۇنيەنىڭ ءبىر وتباسىنداي بولۋىن> دارىپتەدى. مۇنداي <تاتۋلىق - بىرلىك> ۇستانىمىنىڭ <شاڭحاي رۋحىمەن> كوپتەگەن ۇقساس تۇستارى بار». قارسى الۋ قوناقاسىندا ءتوراعا شي جينپيڭ توست ءسوزىن سويلەپ، جۇڭگو ۇستانىمى مەن «شاڭحاي رۋحىنىڭ» ىشكى بايلانىسىن اڭداتتى.

  ءوزارا سەنىمدىلىك، ءبىر - بىرىنە تيىمدىلىك جاساۋ، تەرەزەسى تەڭ بولۋ، كەڭەسۋ، الۋان ءتۇرلى مادەنيەتكە قۇرمەت ەتۋ، ورتاق دامۋعا ۇمتىلۋ سىندى «شاڭحاي رۋحى» شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمى دامۋىنىڭ جانى جانە نەگىزى؛ پارىقتاردى ساقتاپ، ورتاقتىققا ۇمتىلۋ، دۇنيەنىڭ ۇلى بىرلىگى «تاتۋلىق - بىرلىك» يدەياسىنىڭ داۋىرلىك تولعامى، جۇڭگو ۇستانىمىنىڭ «شاڭحاي رۋحىمەن» ۇندەسۋى.

  بۇل ۇستانىمدى ايگىلەۋدىڭ ءبىر رەتكى جاندى امالياتى −

  6 - ايدىڭ 6 - كۇنى تۇستەن كەيىن ساعات 5 مولشەرىندە، بەيجيڭدەگى حالىق سارايىنىڭ شىعىس قاقپاسىنىڭ الدى. جاڭادان رەفورمالانعان مەملەكەتتىك ساپارمەن كەلگەندەردى قارسى الۋ ءراسىمى العاش رەت ىسكە قوسىلدى، ءتوراعا شي جينپيڭ جۇڭگوعا الدىمەن جەتكەن شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنىڭ شەتەل باسشىسى − قىرعىزستاننىڭ زۇڭتۇڭى جيەنبەكوۆتى قۇشاق جايا قارسى الدى.

  «جۇڭگودا بۇرىندارى جەر - سۋ كەڭىپ، گۇلدەنىپ - كوركەيۋدى، قۇدىرەتتەنۋدى شيا؛ كيىم - كەشەكتەر الۋان رەڭدى بولىپ، كوز تارتۋىن حۋا دەپ اتاعان». ديپلوماتيالىق جورالعىنىڭ جاي - جاپسار وزگەرىسى الەمدىك ساحنانىڭ تورىنە كۇن سايىن جاقىنداپ كەلە جاتقان شىعىستاعى ءىرى ەلدىڭ بايىپتى، سەنىمدى پيعىلىن، سالماقتى دا كەڭ قولتىق كەلبەتىن، شىنايى دوستىق بەينەسىن اڭداتتى.

  تاريحى ۇزاق تاعىلىمشىلدىق مادەنيەتى، ءماجىلىس - الاڭ ىشىندەگى رەتتى ورنالاسقان سامالدىق فاكتورلارى، جەرگىلىكتى ءتۇس العان كونسەرت نومىرلەرى... شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنىڭ چيڭداۋ باسشىلار باس قوسۋىنداعى ءاربىر جاي - جاپسار جۇڭگونىڭ ءداستۇرلى ءمان - جايىن كورنەكتىلەندىردى.

  بۇل جاڭا «ۇلكەن وتباسىنداعىلاردىڭ» ءبىر رەتكى باس قوسۋى −

  شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنا ءۇندىستاندى، پاكيستاندى مۇشەلىككە قابىلداپ، ۇيىمعا مۇشە كوبەيتۋدى جۇزەگە اسىرعاننان كەيىن العاش وتكىزىلگەن باسشىلار القالار كەڭەسى ءماجىلىسى، چيڭداۋ باسشىلار باس قوسۋى بۇرىنعىعا مۇراگەر، كەيىنگىگە بۇيداگەر بولۋ، وتكەننىڭ ىزىمەن بولاشاققا جول اشۋدىڭ ەرەكشە ءمانىن ارقالادى.

  «بۇل پاكيستاننىڭ تۇڭعىش رەت رەسمي مۇشە ەل سالاۋاتىمەن شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنىڭ باس قوسۋىنا قاتىناسۋى، سوندىقتان ءماجىلىس جاڭا ماڭىز الادى». 6 - ايدىڭ 9 - كۇنى تۇستەن كەيىن حالىقارالىق ءماجىلىس ورتالىعىنىڭ انرىن زالىندا ءتوراعا شي جينپيڭ پاكيستاننىڭ زۇڭتۇڭى قۇسايىنمەن كەزدەسكەندە وسى رەتكى باس قوسۋدىڭ ەرەكشە جاعىن مىنە وسىلاي دارىپتەدى.

  ءبىر ايدىڭ الدىندا ءتوراعا شي جينپيڭ ءۇندىستاننىڭ زۇڭليى موديمەن ۋحاندا بەيرەسمي كەڭەس وتكىزگەن بولاتىن. قايتالاي جۇزدەسكەندەرىنە ەكەۋى قاباعات قۋاندى. ءتوراعا شي جينپيڭ ءۇندىستاننىڭ تۇڭعىش رەت شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنا مۇشە ەل رەتىندە ماجىلىسكە قاتىناسقاندىعىن قارسى الاتىندىعىن ءبىلدىردى.

  «قازىر شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمى جاڭا تاريحي باستامادا تۇر، ءبىز تاڭداۋلى ءداستۇردى ساۋلەلەندىرىپ، ىشكى - سىرتقى سىن - سايىسقا بەلسەنە توتەپ بەرىپ، ءتۇرلى سالالارداعى ىنتىماقتاستىقتى جاپپاي ىلگەرىلەتىپ، شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنىڭ ورنىقتى، باياندى بولۋىن ىلگەرىلەتۋىمىز كەرەك...». ءتوراعا شي جينپيڭ شاعىن كەڭەستى باسقارىپ اشقاندا سويلەگەن سوزىندە جۇڭگو باستاماسىن العا قويىپ، «شاڭحاي رۋحىنا» جاڭا داۋىرلىك ءمان قوستى. الاڭداعى سيلى قوناقتار ءالسىن - ءالى باس يزەپ، قۇپتايتىندىقتارىن ءبىلدىرىستى.

  بۇل ۇزدىكسىز تەرەڭدەگەن دامۋ ءۇردىسى −

  جۇڭگو قۇرۋعا قاتىناسقان، جۇڭگونىڭ قالاسىنىڭ اتىمەن اتالعان، حاتشىلار باسقارماسى جۇڭگو اۋماعىندا قۇرىلعان... ۇيىمنىڭ قۇرۋشى مۇشە مەملەكەتتەرىنىڭ ءبىرى رەتىندە، جۇڭگو شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنىڭ جەتىلۋ بارىسىنا بارىنشا كۇش سالىپ، شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنىڭ دامۋىن ىلگەرىلەتۋدى ديپلوماتيالىق باسىم باعىتتىڭ ءبىرى ەتتى.

  قىرعىزستاننىڭ بىشكەك، تاجىكستاننىڭ دۋشانبە، رەسەيدىڭ ۋفا، وزبەكستاننىڭ تاشكەنت، قازاقستاننىڭ استانا قالالارىندا... ءتوراعا شي جينپيڭ 5 جىلدان بەرگى باسشىلار باس قوسۋىنا قاتىناسىپ، «شاڭحاي رۋحىن» بايىتۋعا، دامىتۋعا جۇڭگو پاراساتىن ۇسىنىپ، تاۋسىلماس يدەيالىق قوزعاۋشى كۇش ۇستەدى.

  بۇگىن بايتاق، ىرىستى شاندۇڭ جەرى جۇڭگونىڭ شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىمەن توعىسقان، ءوزارا ءنار بەرىسكەن تاريحي ساتىنە كۋا بولدى؛ اشىق، سيىسىمدى جۇڭحۋا ۇلتى دۇنيە جۇزىمەن قول ۇستاسا العا باسۋدىڭ ءداۋىر پاراعىن تاعى ءبىر مارتە جازدى.

  6 - ايدىڭ 9 - كۇنى كەشتە، چيڭداۋ حالىقارالىق ءماجىلىس ورتالىعىنىڭ ورتالىق قوناقاسى زالى ءتۇرلى - ءتۇستى شام جارىعىندا مىڭ قۇبىلىپ، تەڭىز تولقىنىنداعى جەلكەندى قايىققا ۇقساپ، تاس ءتۇيىن دايىن تۇردى. فۋشان مۇيىسىندەگى تولقىننان ساقتانۋ بوگەتى تەڭىزگە سۇعىنىپ، الىستان اق ءتۇستى ماياك مۇناراسى وتكەن - كەتكەن كەمەلەرگە جول نۇسقاپ تۇر.

  قوناقاسى زالىندا شامدار سامالاداي جارقىراپ، ءار تاراپتان كەلگەن قوناقتار دەن قويا قۇلاق تۇرۋدە.

  «چيڭداۋ − دۇنيە ءجۇزى بويىنشا اتاقتى جەلكەندى قايىق مەكەنى، كوپتەگەن كەمەلەر وسى ارادا جەلكەن جايىپ ساپارعا اتتانىپ، ارمانعا قانات قاققان. ەرتەڭ ءبىز وسى ارادا شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنىڭ مۇشە سانى كوبەيتىلگەننەن كەيىنگى العاشقى باس قوسۋىن وتكىزىپ، ۇيىمنىڭ بولاشاقتاعى دامۋ جوباسىن جاسايمىز»، - دەدى ءتوراعا شي جينپيڭ باسشىلار باس قوسۋىن وتكىزۋگە چيڭداۋدى تاڭداۋىنىڭ تەرەڭ ءمانىن ءتۇسىندىرىپ.

  ارقاۋ - تىرەك بولىپ، ىنتىماقتاسىپ داميتىن ءىرى ەلدىك جاۋاپكەرلىك تانىتتى

  اسقاق تايشان تاۋىندا كۇن كوكجيەكتەن ايرىقشا ايبىنمەن كوتەرىلىپ، تاڭعى اراي شۇعىلاسى تاۋ - وزەنگە توگىلدى. حالىقارالىق ءماجىلىس ورتالىعىنىڭ قوناق قابىلداۋ زالىنىڭ ءتور قابىرعاسىنا ىلىنگەن «ەل امان، جۇرت تىنىش» اتتى جۇڭگوشا سۋرەت اسا ايباتتى كورىندى.

  6 - ايدىڭ 10 - كۇنى تۇستەن بۇرىن ساعات 9 مولشەرىندە، ءۇندىستاننىڭ زۇڭليى مودي، وزبەكستاننىڭ زۇڭتۇڭى ميرزىيويەۆ، تاجىكستان زۇڭتۇڭى راحمون، پاكيستان زۇڭتۇڭى قۇسايىن، قىرعىزستان زۇڭتۇڭى جيەنبەكوۆ، قازاقستان زۇڭتۇڭى نازاربايەۆ، رەسەي زۇڭتۇڭى پۋتين ىركەس - تىركەس كەلىپ جەتتى.

  ءتوراعا شي جينپيڭ شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنا مۇشە ەلدەردىڭ باسشىلارىمەن ىقىلاستى تۇردە قول الىستى ءارى كوپشىلىكتى بىرگە سۋرەتكە تۇسۋگە شاقىردى. وسى جاڭا «وتباسىلىق سۋرەت» شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنىڭ دامۋ ۇدەرىسىندەگى تاريحي ءساتتى ەستەلىككە الدى.

  17 جىلدىق ايرىقشا دامۋدى باستان كەشىرگەن شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمى وڭىرلىك ىنتىماقتاستىقتىڭ جاڭا ۇلگىسىن اشىپ، ءوڭىردىڭ بەيبىتشىلىگى مەن دامۋى ءۇشىن ماڭىزدى ۇلەس قوستى، بولاشاعى نۇرلى، ءبىراق جول تەگىس ەمەس.

  «شاڭحاي رۋحىن» اسقاقتاتىپ، ىنتىماقتى، سەلبەستىكتى كۇشەيتۋ؛ حاۋىپسىزدىك ىنتىماقتاستىعىن ىلگەرىلەتىپ، سىن - سايىستارعا تىزە قوسا توتەپ بەرۋ؛ ناقتى ىستەر سەلبەستىگىن تەرەڭدەتىپ، ورتاق دامۋدى جەبەۋ؛ بەلسەندى ىقپالدى ساۋلەلەندىرىپ، حالىقارالىق جاۋاپكەرلىكتى ايگىلەۋ... حالىقارالىق ءماجىلىس ورتالىعىنىڭ حۋاڭحى زالىندا ءتوراعا شي جينپيڭ شاعىن كەڭەستە ءسوز سويلەپ، شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنىڭ دامۋ جولىن ايقىندادى.

  «كۇڭزى دۇڭشان تاۋىنا شىقسا، لۋ ەلى الاقانداي، تايشان تاۋىنا شىقسا، جەر - جاھان توستاعانداي كورىنىپتى».

  6 - ايدىڭ 10 - كۇنى تۇستەن بۇرىن ساعات 11 مولشەرىندە، حالىقارالىق ءماجىلىس ورتالىعىنىڭ تايشان زالىندا ءتوراعا شي جينپيڭ شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنا مۇشە ەلدەر باسشىلارى القالار كەڭەسىنىڭ كولەمدى ءماجىلىسىن باسقاردى. مۇشە ەلدەردىڭ باسشىلارى، تۇراقتى قۇرىلىمداردىڭ جاۋاپتىلارى، باقىلاۋشى ەلدەر باسشىلارى جانە بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمى سياقتى حالىقارالىق ۇيىمداردىڭ جاۋاپتىلارى ءبىر جەرگە باس قوسىپ، ىنتىماقتاسا دامۋدىڭ جاڭا كارتيناسىن بىرگە سالدى.

  −جاڭالىق اشا دامۋ، سايكەستى دامۋ، جاسىل دامۋ، اشىق دامۋ، بىرگە يگىلىككە كەنەلەتىن دامۋ كوزقاراسىن دارىپتەۋ؛

  − ورتاق، جان - جاقتى، ىنتىماقتاسقان، باياندى حاۋىپسىزدىك كوزقاراسىن جۇزەگە اسىرۋ؛

  − اشىق، توعىسپالى، ءوزارا ءتيىمدى، تەڭ ۇتاتىن ىنتىماقتاستىق كوزقاراسىن ۇستانۋ؛

  − تەڭ، ءبىر - بىرىنەن ۇلگى الاتىن، ديالوگ جۇرگىزەتىن، سيىسىمدى وركەنيەت كوزقاراسىن ورناتۋ؛

  − اقىلداسۋ، بىرگە قۇرۋ، بىرگە يگىلىكتەنۋ سىندى جاھاندىق جونگە سالۋ كوزقاراسىنا تاباندى بولۋ.

  ءتوراعا شي جينپيڭ بيىكتە تۇرىپ، الىسقا كوز جىبەرىپ، ءداۋىر اعىمىن مەڭگەرىپ، جۇڭگو جوباسىن ورتاعا قويدى.

  چيڭداۋدا جۇڭگو − شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنىڭ جەرگىلىكتى ەكونوميكا - ساۋدا ىنتىماقتاستىعىنان ۇلگى كورسەتۋ اۋماعىن قۇرۋدى قولداپ، شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمى بانكە بىرىككەن تۇلعاسىنىڭ اياسىندا 30 ميلليارد يۋانعا تەڭ ارنايى قارىز اقشا تاعايىندادى، كەلەشەكتەگى 3 جىلدا جۇڭگو مۇشە ەلدەرگە ادام كۇشى بايلىعىن اشۋ بويىنشا 3000 ادام تاربيەلەيدى، جۇڭگو فىڭيۇن − 2 اۋا رايى جاساندى سەرىگىنەن پايدالانىپ تاراپتارعا مەتەورولوگيالىق قىزمەت كورسەتەدى.

  وسىنداي ناقتىلى شارالار جۇڭگونىڭ ورتاق مەكەندى بىرگە قۇرۋدى ىلگەرىلەتۋ جونىندەگى شىن نيەتىن ايگىلەدى.

  6 - ايدىڭ 10 - كۇنى تۇستەن كەيىن ساعات بىردەن 25 مينۋت وتكەندە، ءتوراعا شي جينپيڭ اعاش بالعانى قاعىپ، باس قوسۋدىڭ اياقتالعاندىعىن جاريالادى.

  وسى كەزدە حالىقارالىق ءماجىلىس ورتالىعىنىڭ 2 - قاباتىنداعى زالعا جۇڭگو مەن شەتەل تىلشىلەرى لىق تولدى.

  ءتوراعا شي جينپيڭ شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنا مۇشە باسقا ەلدەردىڭ باسشىلارىمەن بىرگە ءتوراعالار مىنبەسىنەن ورىن الدى.

  «شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنا مۇشە ەلدەر باسشىلارى القالار كەڭەسىنىڭ چيڭداۋ جارناماسى»، «شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنا مۇشە ەلدەر باسشىلارىنىڭ ساۋدانى قولايلاستىرۋ جونىندەگى بىرلەسكەن مالىمدەمەسى» سياقتى حۇجاتتاردى بىرگە جاريالاپ، «شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنا مۇشە ەلدەردىڭ ۇزاق ۋاقىتتىق تاتۋ كورشىلىك دوستىق ىنتىماقتاستىق شارتىنىڭ» كەلەشەكتەگى 5 جىلداعى اتقارۋ باعدارلاماسىن بەكىتىپ، ەكونوميكا، ساۋدا، كەدەن، ساياحات سياقتى سالالارداعى ىنتىماقتاستىق حۇجاتتارىنىڭ قول قويىلۋىنا كۋا بولدى...

  وسىنداي باعالى دا ناتيجەلى حۇجاتتار تاراپتاردىڭ جاڭا ورتاق تانىم ۇيىستىرعاندىعىن ايگىلەدى.

  جۇرت «شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمى تاريحي تىڭ بەلەسكە اياق باستى» دەپ باعالادى.

  «كوپشىلىكتىڭ بىرگە قۇلشىنۋىندا شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنىڭ بولاشاعىنىڭ، ءسوز جوق، اناعۇرلىم كوركەم بولاتىنىنا كامىل سەنەمىن!». ءار ەل اقپارات قۇرالدارىنىڭ الدىندا ءتوراعا شي جينپيڭنىڭ شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنىڭ بولاشاق جولىنا دەگەن بەرىك سەنىمى، ايبىندى دا پارمەندى سوزدەرى تەلەۆيزوردا تىكە تاراتۋ سيگنالى ارقىلى دۇنيەنىڭ تۇكپىر - تۇكپىرىنە دەيىن تارالىپ جاتتى.

  اقيقات جۇزەگە اسقاندا، يگىلىگىن حالىق كورەدى دەيتىن ءىرى ەل سەنىمىن ايگىلەدى

  6 - ايدىڭ 9 - كۇنى چيڭداۋدىڭ تۇنگى اسپانى شايداي اشىلىپ، وت جۇلدىزدار جارقىراپ، كەڭىستىكتى نۇرلاندىردى.

  ءتوراعا شي جينپيڭنىڭ ءار تاراپتان كەلگەن سيلى قوناقتارعا دايىنداعان وت جۇلدىزدى كوركەمونەر ساۋىق كەشى وتاعاسى ەلدىڭ ەرەكشە ىقىلاسىن تانىتتى. «الىستاعى تولعان اي»، «شاندۇڭنىڭ كەلبەتى»، «ەل امان، جۇرت تىنىش»، «بولاشاق ارماندى جۇزەگە اسىرۋ»، «تاعدىرلاس ورتاق تۇلعا» سياقتى 5 تاراۋدان قۇرالعان ساۋىق كەش جۇڭگونىڭ شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىمەن جانە دۇنيە جۇزىندەگى ەلدەرمەن تىزە قوسا سەلبەسىپ، بىرگە العا باساتىن بەرىك سەنىمىن ايگىلەدى.

  «ساياساتتاردى بايلانىستىرۋدى، قۇرىلعىلاردى ۇلاستىرۋدى، ساۋدانى ىركىلىسسىزدەندىرۋدى، اقشانى اينالىمعا سالۋدى، جۇرت جۇرەگىن توعىستىرۋدى ۇزدىكسىز كۇشەيتىپ، حاۋىپسىزدىك، ەنەرگيا، اۋىل شارۋاشىلىعى سياقتى سالالاردا ىنتىماقتاستىقتى دامىتىپ، ءوزارا قۇرمەت ەتەتىن، ءادىل، تۋراشىل، ىنتىماقتاسىپ تەڭ يگىلىككە كەنەلەتىن جاڭاشا حالىقارالىق قاتىناس ورناتۋدى ىلگەرىلەتىپ، ادامزاتتىڭ تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قۇرۋدىڭ ورتاق ۇستانىمىن ورناتۋ».

  ماقۇلدانعان جەتىستىك حۇجاتتارىندا «ساياساتتاردى بايلانىستىرۋ، قۇرىلعىلاردى ۇلاستىرۋ، ساۋدانى ىركىلىسسىزدەندىرۋ، اقشانى اينالىمعا سالۋ، جۇرت جۇرەگىن توعىستىرۋ»، «جاڭاشا حالىقارالىق قاتىناس ورناتۋ»، «ادامزاتتىڭ تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قۇرۋ» سياقتى جۇڭگو ۇستانىمى، جۇڭگو جوباسى شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنىڭ چيڭداۋ جارناماسىنا جازىلدى.

  جاز باسىنداعى چيڭداۋ جۇڭگونىڭ تاعى ءبىر «حالىقارالىق تۇسەلحاناسىنا» اينالىپ، جۇڭگوشا ەرەكشەلىككە يە ءىرى ەل ديپلوماتياسىنىڭ تابىستى امالياتىنا كۋا بولدى.

  جاڭاشا حالىقارالىق قاتىناس ورناتۋدا جۇڭگونىڭ قادامى نىق بولدى −

  بەيجيڭ، تيانجين، چيڭداۋ، ءبىر كۇندە 3 جەرگە باردى. 6 - ايدىڭ 8 - كۇنىن ءتوراعا شي جينپيڭنىڭ قاربالاس ديپلوماتيا كۇن ءتارتىبىنىڭ «وقۋلىق ۇلگىسىنىڭ» ءبىر بەتى دەۋگە بولادى.

  پۋتين زۇڭتۇڭمەن بىرگە كولەمدى، شاعىن كەڭەستەر وتكىزىپ، قول قويۋ راسىمىنە بىرگە قاتىناستى ءارى تىلشىلەرمەن كەزدەستى، پۋتين زۇڭتۇڭعا «دوستىق وردەنىن» تابىستادى، بىرگە جوعارى جىلدامدىقتى پويەزبەن تيانجينگە بارىپ، جۇڭگو - رەسەي جاس وسپىرىمدەرىنىڭ حوككەي دوستىق جارىسىن تاماشالادى... جۇڭگو - رەسەي ەلدەرى باسشىلارىنىڭ قويۋ بارىس - كەلىسى ەكى ەلدىڭ جان - جاقتى ستراتەگيالىق ىنتىماقتاستىق، سەرىكتەستىك قاتىناسىنىڭ تولىسىپ، ورنىقتى بولىپ، بەكەمدەلە تۇسكەنىن ايگىلەپ، جاڭاشا حالىقارالىق قاتىناستى دامىتۋدىڭ ۇلگىسىن ورناتتى.

  قىرعىزستاننىڭ زۇڭتۇڭى جيەنبەكوۆپەن بىرگە جان - جاقتى ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك قاتىناستى ورناتاتىنىن جاريالادى؛ قازاقستاننىڭ زۇڭتۇڭى نازاربايەۆپەن جۇڭگو مەن قازاقستاننىڭ ءداستۇرلى دوستىعىن نىعايتۋ، ۇلتتىڭ گۇلدەنۋى ساپارىندا قول ۇستاسا ىلگەرىلەۋ جونىندە ماڭىزدى ورتاق تانىمعا كەلدى؛ 2 ايدىڭ ىشىندە ءۇندىستاننىڭ زۇڭليى موديمەن تاعى دا كەڭەس وتكىزىپ، جۇڭگو مەن ءۇندىستاننىڭ ساياسي سەنىمدىلىگى اناعۇرلىم كۇشەيدى...

  باس قوسۋ كەزىندە ءتوراعا شي جينپيڭ شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنا مۇشە ەلدەردىڭ، باقىلاۋشى ەلدەردىڭ 11 باسشىسىمەن ەكى جاقتى كەڭەس وتكىزۋدى ارنايى ورنالاستىرىپ، ەل باسشىلارى ديپلوماتياسى حالىقارالىق قاتىناستىڭ اناعۇرلىم دامۋىنا جەتەكشىلىك ەتتى.

  ادامزاتتىڭ تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قۇرۋ، جۇڭگو باسشىسىنىڭ دۇنيە كوپكە ورتاق دەيتىن سەنىمى كۇللى الەمدى اسەرلەندىردى −

  «ءبىز ۇزدىكسىز تۇردە <شاڭحاي رۋحىنىڭ> جەتەكشىلىگىندە ءبىر جاعادان باس، ءبىر جەڭنەن قول شىعارىپ، ىزگى نيەتپەن ىنتىماقتاستىق جاساسىپ، جۇدىرىقتاي جۇمىلا وتىرىپ شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنىڭ تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قۇرىپ، جاڭاشا حالىقارالىق قاتىناس ورناتۋدى ىلگەرىلەتىپ، باياندى بەيبىت، جاپپاي حاۋىپسىزدىك، ورتاق گۇلدەنىپ - كوركەيگەن، اشىق، قامتىمدى، تازا، كورىكتى دۇنيە ءجۇزىن قول ۇستاسا ىلگەرىلەتەيىك». ءتوراعا شي جينپيڭنىڭ ءسوزى سالماقتىلىعىمەن بولاشاققا جول نۇسقادى.

  ۋاقىتتى 5 جىلدىڭ الدىنا شەگەرەيىك، سول شاقتا ءتوراعا شي جينپيڭ تۇڭعىش رەت ادامزاتتىڭ تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قۇرۋداي ۇلى باستامانى ورتاعا قويدى. سونان باستاپ جۇڭگو امالياتى قۇلاشىن كەڭگە جايدى، جۇڭگو ۇستانىمى بۇكىل جەر شارىندا اۋەلەدى.

  جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ ۋستاۆىنا ەنگىزۋدەن جۇڭگونىڭ نەگىزگى زاڭىنا جازىلعانعا دەيىن، ءاربىر تاريحي كوورديناتا جۇڭگو كوممۋنيستەرىنىڭ «ادامزاتتىڭ العا باسۋ ىستەرى جولىندا كۇرەسەيىك» دەگەن ايبىندى ۋادەسىن شىڭادى؛ ب م ۇ - نىڭ قاۋلىسىنا ەنگىزىلگەننەن شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنىڭ حۇجاتىنا جازىلعانعا دەيىن، ادامزاتتىڭ تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قۇرۋ ۇستانىمى حالىقارالىق قوعامدا جاپپاي مويىنداۋعا يە بولىپ، جاڭا داۋىردە حالىقارالىق قاتىناستى دامىتۋعا جەتەكشىلىك ەتۋدەگى ماڭىزدى باعدارناماعا اينالدى.

  قوعامدىق پىكىر تالداۋىندا بۇگىنگى دۇنيە جۇزىندە تەك جۇڭگو باسشىسى عانا ءدال وسىنداي ايبىندى دا قامتىمدى ۇستانىمدى ورتاعا قويا الاتىنى ايتىلدى.

  حالىقارالىق ءماجىلىس ورتالىعى قوناق قابىلداۋ زالىنىڭ ەكى قابىرعاسىنا سالىنعان ورنەك اسا تەرەڭ مانگە يە، ءبىر جاعىنا جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋىن ايگىلەيتىن ورنەك، ەندى ءبىر جاعىنا 21 - عاسىرداعى تەڭىز ءۇستى جىبەك جولىنا قاتىستى ورنەك سالىنعان.

  بايىرعى جىبەك جولى تاريحي ەستەمەلەرىن كوپكە ورتاق ەتىپ، «ءبىر بەلدەۋ، بىر جول» قۇرىلىسى دامۋىنىڭ ورايىن بىرگە جاراتتى. 5 جىلدان بەرى، «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» قۇرىلىسى شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمى تۇرعان وڭىرلەردە الدىمەن اتقارىلىپ، الدىمەن سىناق ەتىلىپ، سۇبەلى جەتىستىكتەرگە قول جەتكىزىپ، وڭىرلەردەگى ءار ۇلت حالقىن ناقتى يگىلىككە كەنەلدىرىپ، ادامزاتتىڭ تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قۇرۋداعى ماڭىزدى تۇعىرعا اينالدى.

  باس قوسۋ ساتىندە «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» باستاماسى تاعى دا جاپپاي قىزۋ قارسى الىنىپ، قولداۋعا يە بولدى، «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» قۇرىلىسىنىڭ ورتاق دامۋدى جەبەۋدەگى جەبەۋشىلىك رولى بارعان سايىن كورنەكتىلەندى.

  «سىلدىراپ اققان بۇلاق تەڭىزدى قۇرايدى، جامىراعان جۇلدىز ساۋلەسى قۇس جولىن جارقىراتادى».

  «ءبىز تاراپتارمەن بىرگە اۋەلگى ماقساتتى ۇمىتپاي، قول ۇستاسا العا ىلگەرىلەپ، شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنىڭ جاڭا دامۋىن ىلگەرىلەتىپ، اناعۇرلىم تىعىز تاعدىرلاس ورتاق تۇلعا قۇرىپ، دۇنيە ءجۇزىنىڭ بەيبىتشىلىگى مەن ورنىقتىلىعىن قورعاپ، ادامزاتتىڭ دامۋىن، گۇلدەنىپ - كوركەيۋىن جەبەۋگە ءتىپتى دە زور ۇلەس قوسامىز».

  مۇحيت مەيىرى، بىرلىك سارىنى. چيڭداۋدان تاعى دا اتتاندىق، جۇڭگو شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنداعى ءارقايسى مۇشە ەلدەرمەن قول ۇستاسىپ، دۇنيە جۇزىندەگى ءارقايسى ەلدەرمەن ساپارلاس بولعانىندا ءتىپتى دە نۇرلى بولاشاققا قادام تاستايتىنى داۋسىز.

(شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 6 - ايدىڭ 11 - كۇنى چيڭداۋدان بەرگەن حابارى)

جاۋاپتى رەداكتور : سايراش تۇرارجان قىزى

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.

  • وسى كەزەكتى جۇڭگو − ازيا - ەۆروپا كورمەسى تۇڭعىش رەت نەگىزگى قوناق ولكەلەردى بەلگىلەدى
  • تاپسىرىس ونىمدەردى جەدەل ءوندىرىپ، قامداۋدى قامتاماسىز ەتتى
  • جىلدىق مىندەتتى ءساتتى ورىنداۋعا شىنايى كەپىلدىك ەتتى
  • شينجياڭ جۇڭتاي توبى دۇنيە جۇزىندەگى 500 قۋاتتى كاسىپورىن قاتارىنا ءوتتى
  • جەل - جارىق ەنەرگياسى ءوزارا تولىقتىردى