«نەرۆ السىزدىك» اۋرۋى ادامدارعا بەيتانىس ەمەس، ول ءبىر ءتۇرلى ۇلكەن ميدىڭ نەرۆ قىزمەتىنىڭ بۇزىلۋىنان رۋحاني جانە دەنە قيمىلىنىڭ السىرەۋىن جارىققا شىعاراتىن اۋرۋ. ولاي بولسا، قانداي سەبەپ مي نەرۆ قىزمەتىنىڭ بۇزىلۋىنا كىرىپتار ەتەدى؟ ول كوبىنەسە اقىل-وي قىزمەتىمەن شۇعىلداناتىنداردا بايقالاتىندىقتان، كەيبىر ادامدارعا نەرۆ السىزدىك ميدى «كوپ جۇمساۋدان» جارىققا شىققان دەگەن تۇيسىك تۋعىزۋدا. شىنتۋايتقا كەلگەندە بۇلاي ەمەس.
ەگەر ناۋقاستىڭ تۇرمىسىن مۇقيات باقىلاساڭىز، ميدى «كوپ جۇمساۋ» دەپ ايتىلىپ جۇرگەننىڭ استارىندا ۇزاق مەزگىلدىك جان دۇنيەنىڭ كۇيزەلىسى، رۋحي جاقتان مازاسىزدانۋ نەمەسە كوڭىل كۇيدىڭ قۇلازۋى بار ەكەنىن بايقايسىز. ءدال وسىنداي كەرەناۋ ەموتسيالار مەن جان دۇنيەنىڭ كۇيزەلىسى، ناۋقاستىڭ مي نەرۆ قيمىلىن ءۇرتىس قاربالاس كۇيگە ەنگىزەدى. مۇنان سىرت، نەرۆى السىرەگەن ناۋقاستىڭ ىشكى فاكتورلارى دا رول اتقارادى. مىنەز-قۇلقىنان قاراعاندا، نەرۆ السىزدەر نەگىزىنەن قورقاق، ءوزىن قور ساناعىش، اسىرەسە، سەزىمتال، يەك سۇيەپ العىشتاردان بولسا، كەيبىرى وتە جۇلىمىر، ءوزىن تەجەۋ قۋاتى تومەندەر دە شالدىعىپ جاتادى. ودان باسقا، كەيبىر ناۋقاس اۋرۋعا شالدىققاننان كەيىن، وسى اۋرۋ ناۋقاستىڭ نەرۆ قىزمەتىن السىرەتىپ، نەرۆ السىزدىك پايدا بولادى.
كەزەكتە، حالىقارادا نەرۆ السىزدىكتىڭ ناۋقاس بەلگىسى وڭاي شارشاۋدى باستى كلينيكالىق بەلگىسى ەتە باستادى. ناۋقاستا ادەتتە ۇنەمى ۇيىقتاي المايتىن، ويانىپ كەتەتىن، كوپ ءتۇس كورەتىن، ويانعاننان كەيىن باسى زەڭىپ سەرگي الماۋدى، وسىدان بارىپ كۇن بويى بەي-جاي بولىپ جۇرەتىن، باسى ىسىنگەندەي سەزىنۋ، زەيىنى شوعىرلانباۋ، ەستە ساقتاۋ قۋاتىنىڭ شابانداۋى، قىزمەت جانە ۇيرەنۋ ونىمدىلىگىنىڭ تومەندەۋ جايتتەرى مەن كوڭىل كۇيىنىڭ تۇراقسىزدىعى، دەگبىرسىزدەنىپ تەز اشۋلاناتىن، وڭاي ورەكپيتىن، سىرتقى ورتاداعى جارىق، دىبىس، سۋىق، ىستىقتىق سىندىلارعا اسىرە سەزىمتالدىق پەن بۇلشىق ەتىنىڭ (سونىڭ ىشىندە شۇيدە، بەل ومىرتقا بولەگىندەگى بۇلشىق ەت) جەدەل قاقساپ اۋرۋى سىندى بەلگىلەر بايقالادى. جوعارىداعى ايتىلعان ناۋقاس بەلگىلەرى كەيدە جەڭىل، كەيدە اۋىر، تولقىمالىلىعى قاشاندا ناۋقاستىڭ كوڭىل كۇيىنە قاتىستى بولادى.
كەيبىر نەرۆ اۋرۋلارى، مىسالى، ەسىنەن تانۋ، جابىعۋ اۋرۋلارى، قارتتارداعى مەڭىرەۋلىك سىندى اۋرۋلاردىڭ العاشقى ساتىسىندادا جوعارىداعىلارعا ۇقساس نەرۆ السىزدىك بەلگىلەرى بايقالادى. ونىڭ ۇستىنە، ناۋقاس ءوزىن «نەرۆ السىزدىككە» عانا شالدىقتىم دەپ قاراپ، سالماقتى نەرۆ اۋرۋىنا شالدىققانىنا استە مويىنسال بولعىسى كەلمەيدى. الايدا، وسى اۋرۋدىڭ ناۋقاس جاعدايى مەن نەرۆ السىزدىكتىڭ پارقى بار. نەرۆى السىرەگەن ناۋقاس، شيپاگەرگە ىرىقتىلىقپەن تەكسەرىلىپ، جازىلىپ كەتۋگە ءۇمىتتى بولۋى ءتيىس. ال، سالماقتى نەرۆ اۋرۋىنا شالدىققاندار ءوز اۋرۋىنا تانىمى كەمشىل بولاتىندىقتان، شيپاگەرگە ىرىقتىلىقپەن تەكسەرىلمەيدى، ەگەر ناۋقاستىڭ مىنەزى تۇيىق، وي جۇگىرتۋى قالىپسىز، ءىس-ارەكەتى وعاش نەمەسە كوڭىل كۇيى تۇسىڭكى، ومىردەن تورىققان نەمەسە ەستە ساقتاۋىندا اقاۋ بار، زەيىنى شابانداعان بولسا، نەرۆ السىزدىك دەۋگە مۇلدە بولمايدى.
نەرۆ السىزدىكتىڭ ناۋقاس بارىسى نەشە جىلعا، ءتىپتى نەشە ونداعان جىلعا سوزىلادى. ءبىراق، مۇنى دا ەمدەۋگە بولاتىن اۋرۋ. ەمدەۋ بارىسىندا، ناۋقاس سەبەبىنە قاراي وتىرىپ پسيحيكالىق ەمدەۋدى نەگىز، دەگىبىرسىزدەنۋدىڭ الدىن الاتىن دارىلەردى قوسىمشا پايدالانۋ، دارىمەن ەمدەلگەندە، دارىگە سۇيەنىپ قالۋدان بارىنشا ساقتانۋ، ينە قويىپ ەمدەۋ، تىنىستىق جاتتىعۋ، دەنەتاربيەلىك شىنىعۋلار جانە تۇرمىسىن رەتتى ورنالاستىرۋ دەگەندەردە ەمدەۋدە تاماشا رولعا يە.
اۋدارعان: الماتاي ءبيادىل ۇلى
