تيانشان تورى   ›   جاڭالىقتار   ›   شينجياڭ حابارلارى

قاز - قاتار تىزىلگەن ورمان − مەكەنىمىزدىڭ ”قورعاۋشىسى“

  ليۋ ي

  ورماندىق اعاشتار قالادا اسەم كورىنىس قالىپتاستىرىپ، ادامدارعا جايلىلىق باعىشتاعانىمەن، كەريا اۋدانىنىڭ ويتوعىراق اۋىلى يارءمالى قىستاعىندا قاز - قاتار وتىرعىزىلعان اعاشتار ”قورعاۋشى“ ىسپەتتى مەكەنىمىزدى قورعاپ تۇر.

  يارءمالى قىستاعىنىڭ قۇمدى شولمەن شەكارالاسقان جەرىندە جىڭعىل ورمانى بار، جىڭعىل بۇتاقتارىنىڭ اراسىنان الىستاعى قۇم توبەشىكتەرىن انىق كورۋگە بولادى. ءبىز جىڭعىلدىڭ اراسىنان ءوتىپ، مايدا قۇم توبەشىكتەرىنە اياق باسقانىمىزدا، ءاپ - ساتتە جەل كوتەرگەن قۇم تۇيىرشىكتەرى كوزىمىزدى اشتىرماي، اۋزى - مۇرنىمىزعا قۇم كىرىپ، سويلەگەن كەزدە اۋزىمىزدى قۇمنان اشا المادىق. جەرگىلىكتى قارتتار بىزگە ”قۇم شايناپ سويلەۋدىڭ” ىلگەرىدە وتە قالىپتى قۇبىلىس ەكەنىن ايتتى.

  قارتتاردىڭ نازارىنداعى ”قالىپتى قۇبىلىس“ ءبىز جونىنەن توسىن ءىس ەدى. جىڭعىل ورمانىنىڭ ەكى جاعاسى مۇلدەم ۇقسامايتىن ەكى ورتا، ءبىر جاعى قۇمدى بوران ۇيتقىعان ءولىم تەڭىزى بولسا، ەندى ءبىر جاعى تىپ - تىنىش كورىكتى قىستاق بولاتىن.

  جىڭعىل ورمانى، ىقتاسىن ورمان بەينە جاۋىنگەر سەكىلدى يارءمالى قىستاعىن ءۇن - ءتۇنسىز كۇزەتىپ تۇر، ول يار ءمالى قىستاعىنا تازا اۋا جانە اشىق اسپان سيلاپ قانا قويماي، اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدىڭ، تىنىش ءومىر، شات - شادىمان تىرشىلىكتىڭ ءۇمىتىن دە الا كەلدى.

     بۇگىن ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋدى تياناق، كاسىپ سالاسىن دامىتۋدى جەتەكشى ەتكەن قۇم جاسىل ەكونوميكالىق جۇيەسى يارءمالى قىستاعىندا بىرتىندەپ قالىپتاستى. كەشە ”قۇم جايىلىپ، ادام شەگىنسە“، ال بۇگىن ”جاسىل جەلەك جامىلىپ، قۇم تىزگىندەلدى“. تاياۋ بولاشاقتا يار مالىلىكتەر مەن تابيعاتتىڭ قاتىناسى عىلمي ۇستانىمنىڭ جەتەكشىلىگىندە، جاراسىمدىلىقتى جۇزەگە اسىرىپ، وڭايلىقپەن قولعا كەلمەگەن قۇمدىق ەكولوگياسىن وڭاۋ جەمىسى ءتىپتى دە كوپ قىستاق تۇرعىندارىن قۇمدى تىزگىندەپ اۋقاتتاناتىن، ورتاق يگىلىككە كەنەلەتىن كوركەم تۇرمىسقا جەتكىزەتىنىنە سەنەمىز.

جاۋاپتى رەداكتور : سايراش تۇرارجان قىزى

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.

  • وسى كەزەكتى جۇڭگو − ازيا - ەۆروپا كورمەسى تۇڭعىش رەت نەگىزگى قوناق ولكەلەردى بەلگىلەدى
  • تاپسىرىس ونىمدەردى جەدەل ءوندىرىپ، قامداۋدى قامتاماسىز ەتتى
  • جىلدىق مىندەتتى ءساتتى ورىنداۋعا شىنايى كەپىلدىك ەتتى
  • شينجياڭ جۇڭتاي توبى دۇنيە جۇزىندەگى 500 قۋاتتى كاسىپورىن قاتارىنا ءوتتى
  • جەل - جارىق ەنەرگياسى ءوزارا تولىقتىردى