تىلشىلەر ياڭ شۋحان، جىڭ جو 5 - ايدىڭ 12 - كۇنى فۋكاڭنان حابارلايدى. ”عيماراتتىڭ لاس سۋ قۇبىرى ۇنەمى بىتەلىپ قالادى، توزە الار ەمەسپىز!“، ”ۇستىڭگى قاباتتاعى كورشىنىڭ باققان ءيتى ءتۇن ورتاسىندا ءۇرىپ مازامىزدى الادى، باسقارساڭدار ەكەن!“... 4 - ايدىڭ 29 - كۇنى فۋكاڭ قالاسى فۋشين ءمالى باسقارماسى يىنبين جولى الەۋمەتتىك اۋماعىنىڭ ”تۇرعىنداردىڭ ءىس اڭىس ەتۋ كۇنى“ندە تۇرعىندار جارىسا سويلەپ، وزدەرىن مازالاپ جۇرگەن جايلاردى ايتىپ جاتىر.
مۇنداي جايت يىنبين جولى الەۋمەتتىك اۋماعىندا عانا بولعان ەمەس، ءار اپتانىڭ دۇيسەنبى كۇنى الەۋمەتتىك اۋماقتاردا مەملەكەت تۋىن شىعارۋ سالتى وتكىزىلىپ بولعاننان كەيىن، فۋكاڭ قالاسىنىڭ بارلىق الەۋمەتتىك اۋماقتارىندا ”تۇرعىنداردىڭ ءدات ايتۋ كۇنى“ ارناۋلى قيمىلى وتكىزىلەدى.
كۇندەلىكتى تۇرمىستا وتباسىلىق قايشىلىق، كورشى - قولاڭداردىڭ داۋ - دامايى نەمەسە ۇقىققا سۇعاناقتىق جاساۋ قاتارلىلار دەر كەزىندە جاراستىرىلماسا جانە شەشىلمەسە، وتباسى جانە كورشى - قولاڭ قاتىناسىنىڭ كومەسكى قاتەرىنە اينالادى، ”’تۇرعىنداردىڭ ءىس اڭىس ەتۋ كۇنى‘ تۇعىرى بولعاندا، كوپشىلىك ويىنداعىسىن اقتارىلا ايتادى، ءبىز دە جاعدايعا قاراي ءىس ىستەپ، قايشىلىقتار مەن داۋ - دامايلاردى قاينارىنان شەشۋگە كۇش سالامىز“، - دەدى يىنبين جولى الەۋمەتتىك اۋماعى پارتيا باس ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى جاۋ يىڭ.
فۋكاڭ قالاسى بوفىڭ ءمالىسى پارتيا قىزمەتى كوميتەتىنىڭ ورىنباسار شۋجيى يۋان ديدىڭ ”تۇرعىنداردىڭ ءىس اڭىس ەتۋ كۇنى“نە دەگەن تۇسىنىگى تەرەڭ. ول بىزگە بىلاي دەدى: بۇرىن تۇرعىندار ەكى كۇننىڭ بىرىندە الەۋمەتتىك اۋماققا شاپقىلاپ جاعدايدى اڭىس ەتەتىن، الەۋمەتتىك اۋماقتىڭ قىزمەتكەرلەرى جاعداي ايتا كەلۋشىلەردى قابىلداپ، ولارمەن سويلەسىپ، جاراستىرىپ، ماسەلەنى شەشەدى، ۇنەمى قاربالاستىقتان قولدارى بوسامايدى، وسىنداي بولا تۇرسا دا كەي كەزدەرى بۇقارا تاعى دا رازى بولماي جاتادى.
”قايشىلىقتار مەن ماسەلەلەردى شەشۋ سۋ تىزگىندەۋگە ۇقسايدى، دەر كەزىندە ارنالاردى ارشۋ، نىساناعا كۇش سالۋ، بۇقارانىڭ بارىپ - كەلىپ شاپقىلاۋ رەت سانىن ازايتۋمەن بىرگە، الەۋمەتتىك اۋماق قىزمەتكەرلەرىنىڭ قىزمەت سالماعىن ازايتۋعا تۋرا كەلەدى“. يۋان دي: ”تۇرعىنداردىڭ ءىس اڭىس ەتۋ كۇنى“ تۇعىرى ماسەلەلەرگە ءجون سىلتەيتىن باستى ارنا، - دەدى.
ماسەلەنى شەشۋ تامامداعاندىق سانالمايدى، ويداعىداي شەشۋ عانا اقىرعى نىسانا بولماق. سوندىقتان، فۋكاڭ قالاسى ”تۇرعىنداردىڭ ءىس اڭىس ەتۋ كۇنى“ ارناۋلى قيمىلىن تۇعىر ەتىپ، ”تۇرعىندار ءىس اڭىس ەتۋ“، ”ۇستىندە جاۋاپ بەرۋ“، ”كادرلار جاۋاپتى بولۋ“، ”ءونىمىن قۋزاستىرىپ، ناتيجەسىن شىعارۋ“ سىندى ءتورت باسقىشتا ءبىتىرۋ قىزمەت تىزبەگىن جالپىلاستىرىپ، بۇقارا اڭىس ەتكەن ماسەلەلەردى تەز شەشتى.
بوفىڭ ءمالىسىنىڭ «تالاپ - تىلەكتەردى جيناقتاۋ داپتەرىن» پاراقتاعاندا، جىپىرلاي جازىلعان قالىڭ ماسەلە كوزگە شالىندى، مۇنىڭ كوپ بولىمىنە قىزىل سيالى قالاممەن ”شەشىلدى“ دەپ ەسكەرتىپ قويىپتى. بۇل ماسەلەلەر ”تۇرعىنداردىڭ ءىس اڭىس ەتۋ كۇنى“ تۇعىرى ارقىلى ەستەلىككە الىنعاننان كەيىن، الەۋمەتتىك اۋماقتىڭ قاتىستى تاراۋلارى ”شۇعىل ىستەرگە توتەپ بەرۋ ءتىزىمى“، ”داعدىلى ىستەر ءتىزىمى“، ”ءتۇيىندى ىستەر ءتىزىمى“ بويىنشا تۇرگە ايىرىپ ءبىتىرۋ، كەڭەستىك تاقىرىپ بويىنشا ءبىتىرۋ اياق الىسى جاعدايىن دەر كەزىندە جاريالاپ، بۇقارانىڭ باقىلاۋى مەن باعاسىن قابىلدادى.
وسى نەگىزدە، بۇقارانى ۇيىستىرۋ جانە بۇقاراعا قىزمەت وتەۋ قابىلەتىن ۇزدىكسىز جوعارىلاتۋ ءۇشىن، فۋكاڭ قالاسى ”تۇرعىنداردىڭ ءىس اڭىس ەتۋ كۇنى“ مەحانيزمىن ءارقايسى قىستاقتارعا، قالاشىقتارعا دەيىن كەڭەيتىپ، ”قىستاق تۇرعىندارىنىڭ ءىس اڭىس ەتۋ زالى“ن قۇردى. فۋكاڭ قالاسى 7 اۋىل - قالاشىقتاعى 61 اكىمشىلىك قىستاقتا ”قىستاق تۇرعىندارىنىڭ ءىس اڭىس ەتۋ زالى“ن قۇرىپ، ءبىرىنشى شۋجي، قىستاق ”ەكى كوميتەتى“نىڭ كادرلارى قاتارلىلار توپتىق قابىلداپ، قىستاق تۇرعىندارى اڭىس ەتكەن ”بارلىق ماسەلەگە جاۋاپ قايتارۋعا، بارلىق ءىستىڭ دەرەگى“ بولۋىنا كەپىلدىك ەتىپ، نەگىزگى ساتىنىڭ قوعامدى جونگە سالۋ دەڭگەيى مەن قابىلەتىن ۇزدىكسىز جوعارىلاتتى.
بيىل 4 - ايدان بەرى، فۋكاڭ قالاسى ”تۇرعىنداردىڭ ءىس اڭىس ەتۋ كۇنى“ قيمىلى ارقىلى تۇرعىنداردىڭ تالاپ - تىلەكتەرىنەن جالپى 117سىن جيناقتاپ، ساراپتاپ، باعامداپ تۇراقتاندىرعاننان كەيىن، ءمالى، الەۋمەتتىك اۋماقتار مۇنىڭ 86سىن شەشتى، 31 انىقتاما جىبەردى. ”تۇرعىنداردىڭ ءىس اڭىس ەتۋ زالى“ قىستاق تۇرعىندارىنىڭ قالىپتى ءوندىرىس - تۇرمىسىنا ىقپال جەتكىزگەن قيىنشىلىقتار تۋراسىنداعى تالاپ - تىلەكتەرىنەن جالپى 146سىن شەشىپ، بۇقارانىڭ رازى بولۋ دارەجەسى %100كە جەتتى.
