تيانشان تورى   ›   جاڭالىقتار   ›   ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ

مەيىر توكسەڭ، شىنايى سۇيىسپەنشىلىككە بولەنەسىڭ

 − قاعىلىق اۋداندىق جۇڭگوشا ەمدەۋ شيپاحاناسىنىڭ ورتا قايشى قىستاعىندا تۇراتىن ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ قىزمەت اترەتىنىڭ باستىعى، ءبىرىنشى شۋجي ۋاڭ يۇڭ جونىندە

ءتىلشى ميھىرگۇل عوپۇر

  5 - ايدىڭ 21 - كۇنى تۇستەن بۇرىن قاعىلىق اۋدانى عوجا ارىق اۋىلى ورتا قايشى قىستاعىنىڭ تۇرعىنى نۇسۇتۇرا اۋىت قاقپاسىنان شىعىپ جان - جاققا قاراي بەردى، ول وزىنە تانىس سول ءبىر جاننىڭ كەلۋىن كۇتىپ تۇر ەدى. كوپ وتپەي، قاعىلىق اۋداندىق جۇڭگوشا ەمدەۋ شيپاحاناسىنىڭ ورتا قايشى قىستاعىندا تۇراتىن ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ قىزمەت اترەتىنىڭ باستىعى، ءبىرىنشى شۋجي ۋاڭ يۇڭ ادىمداي باسىپ ۇيگە قاراي كەلە جاتتى.

  ”ءسىزدى ءبىر كۇن كورمەسەم، ءبىر نارسەم كەم بولعانداي سەزىنەمىن، ۇيگە كىرىپ ىستىق شاي ءىشىڭىزشى“، - دەدى 80گە كەلگەن نۇسۇتۇرا ۋاڭ يۇڭنىڭ قولىنان قىسا ۇستاپ. نۇسۇتۇرا ۋاڭ يۇڭدى ءبىرىنشى رەت كورگەندە مۇنداي قىزۋ مەرەيلى بولماعان ەدى.

  2017 - جىلى قىستاققا تۇسكەننەن باستاپ نۇسۇتۇرانى قامتىعان 28 قىستاق تۇرعىنى ۋاڭ يۇڭنىڭ كومەكتەسۋ وبيەكتىسى بولدى.

  باستاپتا ۋاڭ يۇڭ وتباسىلارىن ارالاپ، جاعداي ۇعىسىپ نۇسۇتۇرانىڭ ۇيىنە كەلگەندە، كاريا ءبىر شەتتە وتىرىپ الىپ، ءبىر اۋىز دا ءتىل قاتپاعان بولاتىن. ”ءبىرىنشى رەت جاعداي ۇعىسا كەلگەندە، نۇسۇتۇرا كەم ءسوزدى سەزىلدى، كەيىن تاعى بىرنەشە رەت باردىم، ول تاعى دا اشىلىپ سويلەمەدى“. ۋاڭ يۇڭ مۇنىڭ سەبەبىن انىقتاۋدى ويلايدى.

  ۋاڭ يۇڭ قىستاق تۇرعىندارىمەن اڭگىمەلەسكەن كەزدە نۇسۇتۇرانىڭ جاس كەزىندە دەنساۋلىعى جاقسى بولماي، ۇزاق ۋاقىت توسەك تارتىپ جاتىپ قالعاندىقتان، ادامدارمەن بارىس - كەلىس جاساي الماعانىن، جاسىنىڭ ۇلعايۋىنا بايلانىستى مىنەزىنىڭ دە قىرىستانىپ كەتكەنىن بىلەدى. قازىر دەنساۋلىعى قالپىنا كەلگەنىمەن، ءبىراق باياعىسىنداي ”ءۇي كۇشىكتەنىپ“ ۇيدەن اتتاپ باسقىسى كەلمەي، ادامدارمەن بارىس - كەلىس جاساۋعا قۇلقى سوقپايدى، ارا - تۇرا سىرتقا شىقسا دا ەشكىمگە ءتۇسى جىلىمايدى، قىستاق تۇرعىندارى دا ونىمەن تىم ارالاسىپ كەتپەيدى ەكەن. ”تەك شىنايى مەيىر - ماحاببات باعىشتاسا، مۇز بولسا دا ەريدى“. ۋاڭ يۇڭ ىرىقتى تۇردە نۇسۇتۇرامەن ”جاقىنداسىپ“، كەي كەزدەرى وعان كومەكتەسىپ اۋلاسىن تازالايدى، كەي كەزدەرى ونىڭ كىرىن جۋىپ، تاماعىن ىستەپ بەرەدى. ”ايەلىڭىز ەكەۋىڭىزدىڭ جاستارىڭىز ۇلعايدى، جار دەگەندە جالعىز قىزدارىڭىز دا ۇزاتىلىپ كەتىپتى، قاستارىڭىزدا قارايلاساتىن پەرزەنتتەرىڭىز جوق ەكەن، مەنى ءوز ۇلدارىڭىزداي كورىڭىزدەر، مەن، ءسوزسىز، سىزدەرگە جاقسى قارايمىن“، - دەيتىن ۋاڭ يۇڭ ۇنەمى سابىرلىلىقپەن.

  ۋاڭ يۇڭ نۇسۇتۇرانىڭ ۇنەمى ءوز اۋلاسىنىڭ داۋالىنا قادالىپ مەلشيىپ وتىراتىندىعىن بايقايدى، اسىلىندە داۋال ابدەن توزعان ەدى. كاريانىڭ ويىن تۇسىنگەن ۋاڭ يۇڭ قىستاقتا تۇراتىن قىزمەت اترەتىنىڭ مۇشەلەرى جانە قىستاق ”ەكى كوميتەتىنىڭ“ القاسىنداعىلارمەن بىرگە داۋالدى جوندەپ شىعادى.

  ول كەزدە ءدال شىلىڭگىر شىلدە بولاتىن، نۇسۇتۇرا مۇنىڭ ءبارىن كوزىمەن كورەدى، ول ورامال اكەلىپ، ءبىر جاعىنان ۋاڭ يۇڭنىڭ ماڭدايىنداعى تەرىن ءسۇرتىپ، ەندى ءبىر جاعىنان: ”بالام، مەنىڭ جان بالام، سەن مەنىڭ ويلاعانىمدى ويلاپ، مەنى جاقىنىڭداي كوردىڭ، سەن دە مەنىڭ ەڭ جاقىن، ەڭ سەنىم ارتار ادامىمسىڭ“، - دەيدى. سول ساتتە نۇسۇتۇرانىڭ جان دۇنيەسى جادىراپ سالا بەردى.

  قازىر نۇسۇتۇرا ءار كۇنى ءۇيىن تاپ - تۇيناقتاي تازالايدى، مىنەزى دە اشىلىپ قالدى، قىستاق تۇرعىندارىن كورسە قىزۋ امانداساتىن بولدى، باسقا قىستاق تۇرعىندارىنىڭ ۇيىندە قيىنشىلىق بولعان كەزدە ول قولىنان كەلگەن كومەگىن ايامايدى، قىستاقتا ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ بەرەكەلى شاڭىراعى بىرلەسكەن دوستىق قيمىلى ورىستەتىلگەن كەزدە ول، اۋەلى، ىرىقتىلىقپەن ميكروفوندى قولىنا الىپ ءسوز سويلەيتىن دە بولدى.

  قىستاق تۇرعىنى تۇرنيسا تۇردى ۋاڭ يۇڭنىڭ تاعى ءبىر كومەكتەسەتىن، سۇيەمەلدەيتىن وبيەكتىسى بولاتىن. 5 - ايدىڭ 21 - كۇنى تۇستەن كەيىن ءتىلشى تۇرنيسانى كورگەن كەزدە، ول قوس بالداققا سۇيەنىپ الىپ اۋلاسىندا قىزاناق ءۇزىپ جاتىر ەكەن.

  70 جاسقا كەلگەن تۇرنيسا جەسىر ەدى، قان قىسىمى جوعارى بولعاندىقتان ۇزاق ۋاقىت توسەك تارتىپ جاتقان، تۇرمىستا وزىنە - ءوزى قاراي المايتىن. ۋاڭ يۇڭ جاعدايدى بىلگەننەن كەيىن، تۇرنيساعا قارايلاسۋ جاۋاپكەرشىلىگىن ىرىقتىلىقپەن ارقالايدى. تۇرنيسانىڭ ناۋقاس جاعدايىنا نەگىزدەلە وتىرىپ، ۋاڭ يۇڭ قاعىلىق اۋداندىق جۇڭگوشا ەمدەۋ شيپاحاناسىمەن بايلانىس جاساپ ونى ەمدەتەدى، ءار كۇنى ونىڭ ۇيىنە بارىپ قان قىسىمىن ولشەيدى، ونى قان قىسىمىن تومەندەتەتىن ءدارىسىن ۋاعىندا ىشۋگە قۋزايدى.

  ۇزاق ۋاقىت توسەك تارتىپ جاتقاندىقتان، تۇرنيسانىڭ وڭ اياعىنىڭ كوپ جەرى ويىلىپ قالعان ەدى، ۋاڭ يۇڭ ءار كۇنى ونىڭ جاراقاتىن تازالاپ، ءدارى جاعادى. ۋاڭ يۇڭ تاعى قىستاق كادرلارىمەن بىرگە 3 كۇن ۋاقىت جۇمساپ، تۇرنيسانىڭ ءۇيىنىڭ ءىشى - سىرتىن تازالاپ شىعىپ، جاڭادان كورپە - جاستىق، توسەك قاپ ساتىپ اكەلەدى، اۋلاعا گۇل ەگىپ، كوكونىس وسىرەدى، بۇرىن شاشىلىپ جاتاتىن اۋلا ەندى جايناپ شىعا كەلدى.

  ۋاڭ يۇڭنىڭ ىقىلاسپەن قارايلاسۋىندا، تۇرنيسانىڭ ناۋقاسى بىرتىندەپ جاقسارادى، جابىرقاپ جۇرەتىن كاريانىڭ كوڭىلى دە بىرتىندەپ اشىلادى.

  قازىر تۇرنيسانىڭ دەنساۋلىعى كۇننەن - كۇنگە جاقسارىپ كەلەدى. ”ۋاڭ يۇڭ ماعان مەيىر مەن ءۇمىت باعىشتادى، پارتيا جىبەرگەن جاقسى كادرعا العىس ايتامىن“، - دەيدى تۇرنيسا تەبىرەنە.

  قىستاقتا تۇرۋ قىزمەتىنە قاتىناسقاننان بەرى ۋاڭ يۇڭ بۇقارانىڭ ويلاعانىن ويلاپ، بۇقارا اسىققانعا اسىعىپ، بۇقارانىڭ قام - قايعىسىن، ىستىق - سۋىعىن ويىنان شىعارماي، بۇقارانىڭ جان اشىر جاقىنى بولىپ، قىستاق تۇرعىندارىنا ءاربىر ىزگى ىسىمەن، ناقتى ىسىمەن مەيىر جەتكىزدى.

  ”مەيىر توكسەڭ، شىنايى سۇيىسپەنشىلىككە بولەنەسىڭ. اۋىلداستار ماعان سەنىم ارتىپ وتىر، مۇنى باقىت سەزىنەمىن ءارى مۇنى جاۋاپكەرشىلىك دەپ بىلەمىن، مەن ءوزىمنىڭ ءىس جۇزىندىك ارەكەتىم ارقىلى ۇلتتار ىنتىماعى سۇيىسپەنشىلىگىن ۇزدىكسىز جالعاستىرامىن“، - دەيدى ۋاڭ يۇڭ.

جاۋاپتى رەداكتور : سايراش تۇرارجان قىزى

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.

  • وسى كەزەكتى جۇڭگو − ازيا - ەۆروپا كورمەسى تۇڭعىش رەت نەگىزگى قوناق ولكەلەردى بەلگىلەدى
  • تاپسىرىس ونىمدەردى جەدەل ءوندىرىپ، قامداۋدى قامتاماسىز ەتتى
  • جىلدىق مىندەتتى ءساتتى ورىنداۋعا شىنايى كەپىلدىك ەتتى
  • شينجياڭ جۇڭتاي توبى دۇنيە جۇزىندەگى 500 قۋاتتى كاسىپورىن قاتارىنا ءوتتى
  • جەل - جارىق ەنەرگياسى ءوزارا تولىقتىردى