”قاتە قامتاماسىزداندىرۋ“دى، ”قامتاماسىزداندىرۋدان قالىپ قالۋ“دى، ”بەتجۇزدىك ىستەپ قامتاماسىزداندىرۋ“دى، ”بايلانىس ارقىلى قامتاماسىزداندىرۋ“دى قاتاڭ تەكسەردى
ءتىلشى گاۋۋا 8 - ايدىڭ 24 - كۇنى ۇرىمجىدەن حابارلايدى. ”ەڭ تومەنگى تۇرمىستى قامتاماسىزداندىرۋ بار، بۇدان كەيىنگى تۇرمىسىم قامتاماسىز بولدى، كوڭىلىم دە جاي تاپتى“. جاقىندا اۋات اۋدانى عورۇچول قالاشىعى قاراتال قىستاعىنىڭ تۇرعىنى اينيساحان ءيۇسۇپ تەلەفوندا تىلشىگە وسىلاي دەدى. بيىل 7 - ايدا جاسى ۇلعايىپ، اۋرۋشاڭ بولىپ قالعان اينيساحان اۋىل - قىستاقتاعى ەڭ تومەنگى تۇرمىستى قامتاماسىزداندىرۋعا ەنگىزىلدى، تاياۋدا ول العاشقى ەڭ تومەنگى تۇرمىستى قامتاماسىزداندىرۋ قوسىمشا قاراجاتىن الدى.
”اۋەلگى ماقساتتى ۇمىتپاۋ، بورىشتى ەستە بەرىك ساقتاۋ“ نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەسى ورىستەتىلگەننەن بەرى، اۆتونوميالى رايوننىڭ حالىق ىستەرى جۇيەسى بۇقارا كوڭىل ءبولىپ وتىرعان قولامتالى، قيىن ماسەلەلەردى شەشۋگە كۇش سالىپ، ”قاتە قامتاماسىزداندىرۋ“، ”قامتاماسىزداندىرۋدان قالىپ قالۋ“، ”بەتجۇزدىك ىستەپ قامتاماسىزداندىرۋ“، ”بايلانىس ارقىلى قامتاماسىزداندىرۋ“ سياقتى ماسەلەلەرگە مەڭزەس، ەڭ تومەنگى تۇرمىستى قامتاماسىزداندىرۋدى ارناۋلى جونگە سالۋدى ورىستەتتى.
قاينارىنان باستاپ قاراپ بەكىتۋ وتكەلىن قاتايتۋ ءۇشىن، اۆتونوميالى رايوندىق حالىق ىستەرى مەڭگەرمەسى قوعام حاۋىپسىزدىگى، ادام كۇشى بايلىعى جانە قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ سياقتى تاراۋلارمەن ينفورماتسيالاردى ىزدەستىرۋدى، سالىستىرۋدى قانات جايدىرىپ، ەڭ تومەنگى تۇرمىسى قامتاماسىزداندىرىلاتىن وبيەكتىلەردىڭ ينفورماتسيالارىنىڭ ءدال بولۋىنا، دەر كەزىندە جۇيەگە ەنگىزىلۋىنە شىنايى كەپىلدىك ەتتى. سونىمەن بىرگە، اۆتونوميالى رايوندىق حالىق ىستەرى مەڭگەرمەسى جەر - جەردىڭ تەكسەرىپ بايقالعان قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋدا تومەنگى شەكتەن تۇسىرمەۋ قىزمەتىندەگى تۇراقتاندىرىلعان وبيەكتىلەردىڭ دالمە - ءدال بولماۋ، قارجىنىڭ قولدانىلۋ كولەمىن ءوز بەتىنشە كەڭەيتۋ، جەۋ، الۋ، القىمداۋ، سۇراۋ، وتىرىك مالىمدەۋ، الداپ الۋ، قىمقىرىپ الۋ، ىركىپ قالۋ سياقتى ماسەلەلەرىنە قاراتا وتباسىلارىن ارالاپ سالىستىرىپ تەكسەرۋ قىزمەتىن ورىستەتۋىنە جەتەكشىلىك ەتتى.
6 - ايدان 7 - ايعا دەيىن، كاسىپ سالاسى ارقىلى سۇيەمەلدەۋ، جۇمىستاندىرۋ ارقىلى كومەكتەسۋ سياقتى جاعدايلارمەن ۇشتاستىرا وتىرىپ دالمە - ءدال تۇراقتاندىرىپ، وتباسى كىرىسى ەڭ تومەنگى تۇرمىستى قامتاماسىزداندىرۋ ولشەمىنەن اسىپ كەتكەن 79 مىڭ ادامدى ديناميكالى تۇردە رەتتەپ، ەڭ تومەنگى تۇرمىستى قامتاماسىزداندىرۋ كولەمىنەن شىعاردى، سونىمەن بىرگە شارتقا ۇيلەسەتىن 65 مىڭ ادامدى ەنگىزىپ، ديناميكالى باسقارۋدا ”قامتاماسىزداندىرىلۋعا تيىستىلەرىن قامتاماسىزداندىرۋ“عا، ”شەگىندىرۋگە تيىستىلەرىن شەگىندىرۋ“گە كۇش سالىپ، اۋىل - قىستاقتاعى ەڭ تومەنگى تۇرمىستى قامتاماسىزداندىرۋ ولشەمى مەن كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ ولشەمىنىڭ ءونىمدى ءتۇيىلىسۋىن جۇزەگە اسىرىپ، شىنىندا دا قيىنشىلىعى بار ءاربىر بۇقارانىڭ ءونىمدى كومەككە يە بولۋىنا مۇمكىندىك جاسادى. 7 - ايدىڭ سوڭىنا دەيىن، تۇتاس رايونداعى ارحيۆ تۇرعىزىلىپ كارتچكالاندىرىلعان جان سانىندا اۋىل - قىستاقتىڭ ەڭ تومەنگى تۇرمىستى قامتاماسىزداندىرۋ كولەمىنە ەنگىزىلگەندەر 990 مىڭ ادام، مۇنىڭ ىشىندە وڭتۇستىك شينجياڭداعى 3 ايماق، ءبىر وبلىستا 850 مىڭ ادام بار بولىپ، تۇتاس رايونىمىزداعىنىڭ ％86ىن يەلەگەن.
8 - ايدان باستاپ، تۇتاس رايونىمىزداعى ەڭ تومەنگى تۇرمىسى قامتاماسىزداندىرىلعان 2 ميلليون 90 مىڭ وبيەكتىگە شىن اتى - ءجونى بويىنشا ءبىر - بىرلەپ تەكسەرۋ ورىستەتىپ، قازىنالىق كۇتۋ، اۆتوكولىك، ونەركاسىپ - ساۋدا بويىنشا تىزىمدەلۋ، ولگەن ادام سياقتى ينفورماتسيالارعا جاپپاي ەكشەۋ جۇرگىزىپ، وتباسى كىرىسى، وتباسى مال - مۇلكى شارتقا ۇيلەسپەيتىن وبيەكتىلەرگە ساناق، سالالاۋ جۇرگىزىپ، ”قاتە قامتاماسىزداندىرۋ“، ”قامتاماسىزداندىرۋدان قالىپ قالۋ“ ماسەلەلەرىن ءونىمدى تاۋىپ، شەشىپ، ەڭ تومەنگى تۇرمىسى قامتاماسىزداندىرىلاتىن وبيەكتىلەردى ءدال تۇراقتاندىرۋ ورەسىن اناعۇرلىم جوعارىلاتادى.
مۇنان تىس، اۆتونوميالى رايونداعى حالىق ىستەرى جۇيەسى قازىنالىق كۇتىلەتىندەردى، قىستاق (تۇرعىندار) كوميتەتى كادرلارىن، ەڭ تومەنگى تۇرمىستى قامتاماسىزداندىرۋدى بىتىرۋشىلەردى، اسىرەسە، حالىق ىستەرى كادر - قىزمەتشىلەرىنىڭ تۋىستارىنىڭ قاعيداعا قايشىلىق جاساپ، ەڭ تومەنگى تۇرمىستى قامتاماسىزداندىرۋدان يگىلىكتەنۋىن ءتۇيىن ەتىپ، ەڭ تومەنگى تۇرمىستى قامتاماسىزداندىرۋ قىزمەتىندەگى ”بەتجۇزدىك ىستەپ قامتاماسىزداندىرۋ“، ”بايلانىس ارقىلى قامتاماسىزداندىرۋ“ سياقتى ماسەلەلەردى قاتاڭ تەكسەرىپ، 6 - ايدىڭ سوڭىنا دەيىن، وسىنداي ەڭ تومەنگى تۇرمىسى قامتاماسىزداندىرىلعانداردان جيىنى 684 ادامدى اداقتاپ، شەگىندىردى.
