”تۋنەلدەن باسقا ەشقانداي ءىز قالدىرمايمىز“
ءتىلشى لۋ فىڭباۋ 11 - ايدىڭ 20 - كۇنى چارقىلىقتان حابارلايدى. ”الدىمەن ءبىر كەلەڭسىزدىكتى ايتايىن، بۇل مەنىڭ بۇدان بىلايعى قىزمەتىمدەگى’ۇنامسىز وقۋلىق‘ بولدى“. 11 - ايدىڭ 20 - كۇنى گولمۋدتان كورلاعا دەيىنگى تەمىر جولدىڭ التىنتاۋ تۋنەلىن سالۋداعى ەستەن كەتپەس كەشىرمەلەردى تىلگە العاندا، جۇڭگو جۇڭتيە تۋنەل مەكەمەسى توبى شەكتى سەرىكتەستىگى گولمۋد - كورلا تەمىر جولىنىڭ شينجياڭ S6 بولىگى نىسان مەڭگەرۋ ءبولىمىنىڭ ديرەكتورى گو چۋان الدىمەن ”كەلەڭسىزدىك“تى ايتتى.
وسىدان ءبىر كۇن بۇرىن، قۇرىلىسشىلاردىڭ 3 جىل 6 اي شايقاس جاساۋىنىڭ ناتيجەسىندە گولمۋد - كورلا تەمىر جولىنداعى ەڭ سوڭعى ءارى ەڭ ۇزىن تۋنەل − جالپى ۇزىندىعى 13.195 كيلومەترلىك التىنتاۋ تۋنەلى تۇتاستىرىلدى. تۋنەل التىنتاۋ مەملەكەتتىك جاراتىلىستىق قورىعىندا، قورىقتا جابايى ەسەك، جورعا، اق يىق سياقتى باعالى جابايى حايۋاناتتار تىرشىلىك ەتەدى. مۇنداي جەردە قۇرىلىس جۇرگىزگەندە، ءالسىز ەكولوگيالىق ورتانى قايتكەندە جاقسى قورعاۋ باستان - اياق قۇرىلىس جۇرگىزۋشىلەردىڭ الدىنداعى ۇلكەن سىناق بولدى.
2015 - جىلدىڭ اياعىندا، جولدى بارلاپ جۇرگەندە ۇشى - قيىرسىز قاعىر دالا مەن تازىعىر تاۋلاردى كورگەن جۇرت قاتتى قامىقتى، ”قۇرىلىس جۇرگىزۋ ءۇشىن سۋ قاجەت، سۋ بولماسا قالاي ىستەيمىز“. ءبىر كۇنى گو چۋان مەن قىزمەتتەستەرى شەتتەۋ جەردەن ءبىر باستاۋدى تاپتى. قۋانىشى قوينىنا سيماعان ول دەرەۋ باستاۋدىڭ كوزىن شارباقپەن قورشادى، ”سۋ تىم از بولسا دا جوقتان جاقسى، قۋانعاندا قورشاعان ورتانى قورعاۋ دەگەندى ويىمنان شىعارىپ جىبەرىپپىن“، - دەدى ول.
كوپ وتپەي، جەرگىلىكتى قورشاعان ورتانى قورعاۋ تاراۋىنىڭ قىزمەتكەرلەرى كەلىپ: ”بۇل جەر قورىق ءوڭىرى، انا ازعانتاي سۋ حايۋاناتتاردىڭ سۋاتى. سۋات بولماسا، ولار قايدان سۋ ىشەدى؟“ - دەدى.
”ونىڭ ءسوزى ميىما اسەر ەتكەنى سونشا، ءوزىمدى شاپالاقپەن تارتىپ جىبەرگىم كەلدى“. وسى ءىستى تىلگە العان سايىن، گو چۋان ءالى كۇنگە دەيىن ءوزىن جازعىرادى.
جۇمىسشىلار باستاۋ سۋىن قورشاعان شارباقتى دەرەۋ الىپ تاستاپ، باسقالارعا باستاۋدى بۇلدىرمەۋدى ەسكەرتۋ ءۇشىن، ەسكەرتۋ تاقتايشاسىن ورناتتى.
حايۋاناتتاردىڭ سۋ ىشۋىنە، ءورىس جاڭالاۋىنا قولايلىلىق تۋدىرۋ ءۇشىن، جۇمىسشىلار جابايى حايۋاناتتارعا ارنايى بىرنەشە جول اشادى. قۇرىلىس جۇرگىزگەندە تۇيە كيىك، جورعا، جابايى قوداس سياقتى سول جەردىڭ ”يەلەرى“نىڭ باستاۋلارىنان اينالىپ ءوتتى.
قورىقتىڭ وزىنەن سۋ الۋعا كەلمەيدى، ءوندىرىس پەن تۇرمىسقا سۋ بولماسا بولمايدى، نىسان ءبولىمى 60 نەشە كيلومەتر جەردەن سۋ تاسىدى.
قۇرىلىسشىلار ەڭ كوپ بولعاندا 1000 نەشە ادامعا دەيىن جەتەدى، مۇنشالىقتى كوپ ادامنىڭ قۇرىلىس جۇرگىزۋى بارىسىندا تۇرمىستارىنان قىرۋار قوقىر - قوقسىق شىعادى. بۇل قوقىر - قوقسىقتاردى ۇيلەسىمدى ءبىر جاقتى ەتۋ ءۇشىن، نىسان ءبولىمى تۇرمىستىق وڭىردە قوقىر - قوقسىق وتكەرمە پۋنكتى مەن لاس سۋدى تۇندىرۋ كولشىگىن سالدى، تۇرمىستىق جاراقسىز سۋ تۇندىرۋ كولشىگى ارقىلى ءبىر جاقتىلى ەتىلىپ ولشەمگە جەتكەن سوڭ شىعارىلدى، تۇرمىستىق قوقىر - قوقسىقتىڭ بارلىعى جابىق قوقىر - قوقسىق وتكەرمە پۋنكتىنە قويىلىپ، مەرزىم سايىن الىسقا تاسىلىپ ءبىر جاقتى ەتىلدى.
ءتىلشى قۇرىلىس ورنىندا، لاس سۋدى تۇندىرۋ كولشىگىنىڭ توبەسى جابىلعانىن، ساسىق ءيىستىڭ شىقپايتىنىن؛ قوقىر - قوقسىق وتكەرمە پۋنكتىنە تاسىلۋ الدىندا تۇرعان تۇرمىستىق قوقىر - قوقسىقتار ۇيىلگەنىن كوردى.
العا قاراي جۇرسەڭ، بەتون ارالاستىرۋ پۋنكتى. ”قاراشى، مىنا ارالاستىرۋ پۋنكتىنىڭ قانداي ۇقساماستىعى بار؟“. گو چۋان ءسال ايالدادى دا: ”ارالاستىرۋ پۋنكتىندەگى سەمەنت كۇبىسى جابىق، جۇمىس ىستەگەندە شاڭ - توزاڭ شىقپايدى“، - دەدى ول.
تۋنەلدىڭ اۋزىندا S6 بولىگىنە لاس سۋدى تازارتىپ ءبىر جاقتى ەتۋ پۋنكتى ورنالاستىرىلىپتى، وندىرىستەن شىققان جاراقسىز سۋدىڭ بارلىعى بەتالدى شىعارىلماي، ءبىر جاقتى ەتۋ پۋنكتىنە كىرگىزىلىپ ءبىر جاقتى ەتىلەدى ەكەن.
تۋنەل تۇتاستىرىلدى، كەلەر جىلدىڭ الدىڭعى جارتىسىندا ينجەنەريا تۇگەل اياقتايدى، S6 بولىگىندە دە ءبىر ”ءىرى ءىس“ جوبالانا باستادى. قۇرىلىس اياقتالعاننان كەيىن، نىسان ءبولىمى قۇرىلىس جۇرگىزۋ ءۇشىن اشىلعان قوسالقى جولدار، سالىنعان تۇرمىستىق اۋماق سياقتى ۋاقىتشا قۇرىلعىلاردىڭ بارلىعىن الىپ تاستاپ، قۇرىلىس ورنىن بۇرىنعى قالپىنا كەلتىرەدى. گو چۋان: ”تۋنەلدەن باسقا، ءبىز ەشقانداي ءىز قالدىرمايمىز“، - دەدى.
