شينجياڭ گازەتىنىڭ جالپىلىق اقپارات قۇرالدارى تىلشىلەرى جاۋ چۇنحۋا، يۇي شي، جاۋ يۋە
5 - ايدىڭ 30 - كۇنى، سەنبى. ءۇرىمجى قالاسىنداعى ۇلكەندى - كىشىلى كوشە بازارى، جاي بۇقارا بازارى قىزا ءتۇستى. ءبىر اپتا جۇمىس قاربالاستىعىنان بوساعان ادامدار ءۇي ىشىمەن بازارشىلاپ زات ساتىپ الدى. جايما يەلەرى جاڭا جەمىس - جيدەك، كوكونىس سياقتى ءتۇرلى تاۋارلاردى ەرتە باستان دايىنداپ، الارمانداردى ىقىلاسپەن قارسى الدى.
”قالاعان زاتتىڭ بارلىعى وسى ارادان تابىلادى، باستىسى، باعاسى ارزان!“. ساعات 12دە ءۇرىمجى قالاسىنىڭ شيمىن جاي بۇقارا بازارىندا قالا تۇرعىنى لي شيۋفاڭ جۇمىرتقا تاڭداپ الىپ جاتتى. تاياۋدا عانا قۇرىلعان وسى بازاردى تىلگە العاندا، لي شيۋفاڭ باسبارماعىن كورسەتىپ القاۋ ايتتى.
لي شيۋفاڭنىڭ العان زاتتارىنىڭ كوبەيە تۇسكەنىن كورىپ، جايما يەسى ۋ فىڭيىڭ قۋانىپ قالدى. ۋ فىڭيىڭ ءۇرىمجى قالاسى سايباق رايونىنىڭ چاڭجياڭ كوشەسى اۋماعىندا تۇرادى، وتباسىنىڭ كىرىسى تومەن بولعاندىقتان جايما اشىپ وتباسى كىرىسىن ارتتىرۋدى ويلايتىن. ءبىراق ۇيلەسىمدى ورىن تابا الماي قينالىپ، ويى ىسكە اسپاي كەلە جاتقان ەدى.
”شياۋشيمىندە جاي بۇقارا بازارىنىڭ اشىلعانىن ەستىگەن سوڭ، جۇبايىم ەكەۋىمىز اقىلداسىپ كوردىك تە، دەرەۋ كەلىپ تىزىمدەلدىك. قازىر بىرەۋىمىز زات كىرگىزەمىز، بىرەۋىمىز زات ساتامىز، ءار كۇنى 200 يۋان شاماسىندا تابىس تابامىز، رۋحاني جاقتان دا كوتەرىلىپ قالدىق!“. ءسوزىنىڭ اياعىن ايتۋعا ۇلگىرمەي، ۋ فىڭيىڭ الارماندارمەن سويلەسىپ كەتتى.
ىرگەلەس تورت ساتاتىن جايما ورنىندا بەتىنە سۋلياۋ جارعاق جابىلسا دا تورتتىڭ حوش ءيىسى اڭقىپ تۇر. جايما اشقان كۇننەن باستاپ، ءۇرىمجى قالاسى شينحۋا وڭتۇستىك كوشەسى اۋماعىن باسقارۋ كوميتەتى شيحىبا الدىڭعى كوشە الەۋمەتتىك اۋماعىنىڭ تۇرعىنى ءماۋليدا باكىردىڭ قاربالاستىقتان قولى بوسامادى.
ءماۋليدا:”جايما اقىسى، باسقارۋ اقىسى سياقتى قاراجاتتار الىنبايدى، ءبىزدىڭ كاسىپ اشۋداعى اۋىرتپاشىلىعىمىزدى بارىنشا جەڭىلدەتتى. 5 - ايدىڭ 4 - كۇنى كاسىپ باستاعاننان بەرى، ساۋدام كۇننەن - كۇنگە جاقسارىپ كەلەدى. ەندىگى ويىم قايتكەندە تورتتى ءتىپتى جاقسى جاساپ، ءتىپتى كوپ ساتۋ“، - دەدى.
ۇعىسۋعا قاراعاندا، شيمىن جاي بۇقارا بازارىندا ازىق - تۇلىك، جەمىس - جيدەك، كوكونىس، كيىم - كەشەك، ۇساق تاۋارلار سياقتى 4 اۋماق، 132 جايما ورنى بار، كوپتەگەن ادام وسى ارادا جايما اشىپ ساۋدا ىستەيدى ەكەن.
شيمىن جاي بۇقارا بازارى سياقتى ءۇرىمجى قالاسىنىڭ تيانچى كوشەسىندەگى ۇساق ساۋدا بازارىندا دا ساۋدا كۇسەت.
”جول - جونەكەي وتكەندەر قاپى قالماڭىزدار. مىناۋ ءجۇز نەشە جىلدىڭ الدىنداعى ۇلكەن اۋلەتتىڭ ءىنجۋ - مارجان سالاتىن قوبديىنا سالعان قۇلىبى، التى ءجۇز - اق يۋانعا ساتىلادى، كىم ساتىپ السا دا زيان تارتپايدى!“ كۇن نۇرى استىندا ءمۇتالىپ روزاحۇننىڭ جايماسىندا بالىق پىشىندەس ادەمى مىس قۇلىپ جۇرگىنشىلەردىڭ نازارىن اۋداردى.
ءبىر مەتردەن اسا كەڭدىكتەگى جايمادا اشەكەي فارفوردان، قۇمنان جاسالعان ءار الۋان گۇل قۇمىراسى، شاۋگىم سياقتى بايىرعى، كونە زاتتار قويىلىپتى، تالاي جىلدار بولعانى كورىنىپ تۇر.
”مەن جيناپ ساقتاۋدى جاقسى كورەمىن، ۇيىمدە جيناپ ساقتاعان بۇيىمداردان 20 نەشە ساندىق بار، مۇندا بارلىعى قويىلعانى جوق. قازىر ۇساق ساۋدا بازارى اشىلدى، كوپشىلىككە جاقسى دۇنيەلەرىمدى كورسەتە الاتىن بولدىم!“، - دەدى ءمۇتالىپ فارفور قۇمىرانى ابايلاي ءسۇرتىپ جاتىپ.
بازاردىڭ شارۋاشىلىق ديرەكتورى ليۋ يفاننىڭ تانىستىرۋىنشا، ۇساق ساۋدا بازارى 5 - ايدىڭ 3 - كۇنى اشىلعان، 250گە تارتا جايما ورنى بار، ەڭ تومەنگى تۇرمىسى قامتاماسىز ەتىلەتىن قيىنشىلىعى بار قاۋىمنىڭ بازارعا كىرىپ جايما اشۋى الدىمەن ەسكەرىلەدى، قازىر ەشقانداي قاراجات الىنبايدى، سونداي - اق شاتىر، ۇستەل، ورىندىق سياقتىلار اقىسىز بەرىلەدى. زاتى ادەمى، باعاسى ارزان بولعاندىقتان توڭىرەكتەگى بۇقارانىڭ قارسى الۋىنا بولەنگەن.
ليۋ يفان: ”كەيىنگى كەزدە تاعى 100 نەشە جايما ورنىن اشىپ، تومەن كىرىستى قيىنشىلىعى بار بۇقارادان اناعۇرلىم كوپ ادامدى ساۋدا ىستەۋگە باۋراپ، جۇمىستانۋ ماسەلەسىن شەشۋمەن قاتار، بازاردى جانداندىرىپ، تۇتىنۋدى جەبەيمىز“، - دەدى.
