ءبىر جىلدىڭ الدىندا باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ شينجياڭعا كەلىپ قىزمەتتەردى كوزدەن كەشىرگەندەگى تۇڭعىش ايالداماسى وسى شينجياڭ داشۋەسى بولعان ەدى، سونداي - اق وسى مەكتەپتىڭ جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن بەرىك ورناتۋدى زەرتتەۋ بازاسىندا كوپشىلىككە جالىندى يدەيا - ساياسي ساباعىن وتكەن ەدى.

مادەني ەسكەرتكىشتەردى كورمەلەۋ، زەرتتەۋ - ۇيرەنۋ ساباقحاناسى، مادەنيەت جاسامپازدىعى بازارى، ساحنالىق ويىن قويۋ... شينجياڭ مۇراجايىنىڭ الەۋمەتتىك مادەنيەتكە قىزمەت وتەۋ فۋنكتسياسىنىڭ كوپ نەگىزدەنۋىنە وراي، بۇل ارا ادامداردىڭ شينجياڭدى ارالاۋداعى ات بايلار جەرىنە اينالدى، ”مۇراجايعا كىرۋ“ وسى زامانعى قوعامدىق تۇرمىستىڭ قاجەتىنە اينالدى.

شىلىڭگىر جاز، جۇڭگونىڭ باتىسىنا ورنالاسقان پامير ۇستىرتىندە قارلى تاۋلار اسقاقتاپ، جاسىل مانات كوزگە تۇسەدى. 6 - ايدىڭ 26 - كۇنى ۇلۇقشات اۋدانىنداعى ءبىر سۋ قويماسىندا ىستەيتىن جاننۇر تۇرعانباي قىزمەتتەن سىرتقى ۋاقىتىندا باتىرلىق ەپوس «ماناستى» ايتتى، ونىڭ وي الەمى ءبىر جىلدىڭ الدىنداعى سول ءبىر ماڭگى ەستەن كەتپەس ساتكە قايتا ورالدى −

ءۇرىمجىنىڭ جازى شىلىڭگىر ىستىق، كەشكە تاياۋ ىستىق لەپتىڭ بەتى ءسال قايتا باستادى، الايدا تيانشان رايونىنداعى گۋيۋانشياڭ الەۋمەتتىك اۋماعىندا ”ىستىق جالىن“ باسەيە قويعانى جوق. اعاش ساياسى استىندا الەۋمەتتىك اۋماقتاعى شاعىن الاڭدا شادىمان كۇلكى داۋىسى كوتەرىلدى، ءار ۇلت تۇرعىندارى ءان ايتىپ، بيگە باسىپ، ءدامدى تاعامداردان بىرگە اۋىز ءتيدى. 6 - ايدىڭ 25 - كۇنى كەشتە الەۋمەتتىك اۋماق وتباسىلار قوناعاسى ءدال وسى ارادا دۋماندى وتكىزىلدى.

كوز الدىداعى ءۇرىمجى حالىقارالىق قۇرلىقتىق پورت اۋماعىندا گۋدوك داۋىسى ۇزىلمەي، كەزەكشى پويەزدەر زىمىراپ بارادى. ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول“ بويىندا زىمىراپ بارا جاتقان جۇڭگو − ەۆروپا كەزەكشى پويەزى جانە توقتاۋسىز جۇمىس جۇرگىزىپ جاتقان رەليستى كراندار ءتۇرلى ءتۇستى كانتينەرمەن قوسىلىپ، سىرتقى دۇنيەگە شينجياڭنىڭ سالىستىرمالى تۇردە تۇيىق ىشكى قۇرلىقتان سىرتقا ەسىك اشۋدىڭ الدىڭعى شەبىنە اينالىپ، سىرتقا ەسىك اشۋدىڭ ءىرى ارناسى مەن كاسىپ سالاسىن شوعىرلاندىرۋدىڭ جاڭا بەلەسىن جەدەل تۇلعالاپ جاتقاندىعىنىڭ كۇشتى سيگنالىن تاراتۋدا.

زەڭبىرەك وعىنان جاسالعان ۇلكەن كەتپەن، جاڭا جۇڭگونىڭ ءبىرىنشى ۇرپاق ايەل تراكتورشىسى جين ماۋفاڭ جۇرگىزگەن تراكتور، 296 جەرىنە جاماۋ تۇسكەن اسكەري ىشىك... سارعايعان ءاربىر پارشا كونە سۋرەتتىڭ، ءاربىر باعالى مادەني ەسكەرتكىشتىڭ بارىندە بيڭتۋان اعا بۋىندارىنىڭ شۇعىلالى ساتتەرى ەستەلىك بولىپ قالعان، اسكەري تىڭ يگەرۋدىڭ اسەرلى حيكايالارى قىزىل تۇقىم سەبۋدە.

شىلىڭگىر شىلدە شابدالى پىساتىن مەزگىل، شينجياڭ ءوندىرىس - قۇرىلىس بيڭتۋانى 8 - شى 143 - تۋانىنىڭ 9 - ليانىندا جاسىل، ورگانيكالى شابدالى ەگۋدەن ۇلگى كورسەتۋ باعىندا شابدالى ءۇزۋدىڭ قاربالاس مەزگىلى كەلىپ، باعباندار قاتتى قاربالاسقا تۇسكەندەرىمەن، جۇزدەرىنەن مول ءونىمنىڭ قۋانىشى مەن مۇندالادى. 　
　  ”بيىل شابدالىنىڭ ءوسۋى توتەنشە جاقسى، تولىق پىسپاي تۇرىپ الدىن الا زاكاز بەرىلىپ بولدى“. 7 - ايدىڭ 9 - كۇنى شابدالى باعىندا قاربالاستاپ جۇرگەن ەگىنشى ني زىحاننىڭ دەنەسى كۇنگە كۇيىپ توتىعىپ كەتىپتى، بىرنەشە كۇننەن بەرى ول تاڭنان تۇرىپ، قاس قارايا جاتىپ قاربالاستىقتان قولى بوسامادى، شابدالى باعىنداعى ەرتە پىساتىن شابدالى الدەقاشان ساتىلىپ تۇگەدى.
　  143 - تۋاننىڭ ”جۇڭگو كۇلشە شابدالى مەكەنى“ دەگەن اتى بار، ەرتە، ارالىق مەزگىلدە، جاي پىساتىن ءۇش ۇلكەن تۇردەگى 20دان استام سورت بار، شابدالى ەگىلگەن اۋدانى 11 مىڭ مۋ. 　
 

كەشتە بويلىقتا سەرۋەندەۋ، كوز جاۋىن الاتىن شام سالتاناتى، ءان - ءبي، ءدامدى تاعام مەزگىلى، وزگەشە حالىقتىق تۇسەلحانا... تۇرپان قالاسىنىڭ بويلىعىنداعى ۇزدىكسىز بايىتىلعان ساياحات كاسىپ كۇيى ءار جىلى ميلليوننىڭ ۇستىندە ساياحاتشىنى باۋرايدى.

7 - ايدىڭ 8 - كۇنى تاڭ سارىدە تۇرپان قالاسى گاۋچاڭ رايونى يار قالاشىعىنىڭ جاڭاءشار باتىس قاقپا قىستاعىندا كۇنباعىستار كۇنگە قاراي جادىراي اشىلىپ، ءجۇزىم ساباقتارى ورمەلەي وسكەن، اۋلادان اۆتوكولىكتىڭ وتالعان داۋىسى ەستىلەدى، ءتۇتىن بۋداقتاپ، قاربالاس تا ماعىنالى ءبىر كۇن باستالدى.

يارعول بايىرعى قالاسىنداعى قالا قامالى، كوشەلەر، بۇتحانا، ۇكىمەت ورگانى، شەبەرحانا، تۇرعىن ۇيلەردى ارالاپ جۇرگەن ساياحاتشىلار قول تەلەفوندارىن الىپ سۋرەتكە ءتۇسىردى. دۇنيە ءجۇزى بويىنشا ساقتالۋى ەڭ كەمەلدى، جالعاسۋ ۋاقىتى ەڭ ۇزاق، كولەمى ەڭ ۇلكەن وسى شيكى كەرپىش قۇرىلىمدى ەجەلگى زامان قۇرىلىسىندىق قالا تالاي زاماندى باستان وتكەرىپ، ەرەكشە تارتىمدىلىعىن ايگىلەپ تۇر.